juli 2020

Naast zijn jarenlange inzet voor duurzaam leven knokt Derk ook voor energietransitie. Derk is er van overtuigd dat de manier waarop we leven te veel vraagt van Moeder Aarde.

Tekst: Joyce van Zijl-Lak
Foto: Derk Hueting

Het kan anders en hoeft echt niet ten koste te gaan van ons welzijn, integendeel zelfs. Naast zijn vrijwillige inzet op dit vlak heeft Hueting sinds 2010 een eigen bureau en van zijn passie zijn werk kunnen maken.

‘Tijdens mijn studie Civiele Planologie heb ik mijn afstudeerstage gedaan in Nicaragua. Daar was toen net revolutie geweest, de dictator was het land uitgezet en het volk kwam aan de macht. Dat inspireerde mij en ik droomde ervan om ontwikkelingswerk te gaan doen. Later is die revolutie overigens ook weer ontaard in een dictatuur, maar dat terzijde.
Tijdens die stage merkte ik dat altijd ver van huis zijn niet bij me past. Na mijn afstuderen deed ik vervangende dienstplicht bij een bureau dat door studievrienden was gestart. Dat bureau heette “De Straat”, en dat zegt precies wat we deden. Wij ondersteunden bewoners bij ruimtelijke plannen en bij milieuproblemen. Daar zag ik hoe je ook hier zaken kunt ontwikkelen en verbeteren. In de jaren ’80 speelde de Lekkerkerk-affaire, waar een woonwijk op vervuilde grond was gebouwd. Mijn opa en oma woonden vlak bij die wijk dus ik heb de gevolgen van dichtbij gezien. Die ervaringen zorgden er mede voor dat ik duurzaamheid zo belangrijk vind.

Als pionier op het gebied van duurzaamheid was het niet altijd makkelijk. Zo bedachten we binnen Breda Duursaam het project van de Zonnewijde bij de Steenakker. We werden in eerste instantie voor gek verklaard! Ik ben er op een gegeven moment mee gestopt, maar uiteindelijk is het anderen wel gelukt: dit zonnepark is volledig met burgers uit de stad gefinancierd.
Uit Breda Duursaam zijn o.a. de Warmoezerij, de watertappunten, de VPRO Tegenlicht Meet-Ups en Pakhuis B voortgekomen. Dat eerste watertappunt, in het Valkenberg, daar hebben we hard voor moeten vechten. En nu zijn ze overal te vinden! Het is mooi om te zien dat er sindsdien stappen gemaakt zijn.

Door een groep mensen is rond 2014 energiecoöperatie BRES opgericht. BRES wil huiseigenaren helpen om hun woning te verduurzamen. We doen dit door gemotiveerde en goed opgeleide vrijwilligers (onze energiecoaches) op bezoek te laten gaan bij geïnteresseerde woningeigenaren. Dat werkt heel goed. Ik ben destijds begonnen als vrijwilliger in het bestuur, maar al snel werd ik projectleider en heb me ingezet om de energiecoöperatie te ontwikkelen. In het begin voerde ik de gesprekken bij de mensen thuis, nu train ik vrijwilligers, niet alleen in Breda, maar door het hele land. In Breda werken we samen met de gemeente via WoonWijsBreda, het Bredase energieloket. Huiseigenaren kunnen daar veel informatie vinden om hun woning te verduurzamen en een gesprek aan huis aanvragen met een energiecoach van BRES. Dat kost 25 euro. Op de website www.woonwijsbreda.nl staat meer informatie.

Ik werk op dit moment aan meerdere projecten. Het windmolenpark langs de A16 is er een van. Daar worden 28 windmolens geplaatst. Bewoners langs de A16 hebben, samen met de lokale overheden, voor elkaar gekregen dat 25 % van het eigendom in handen komt van de gemeenschappen die er overlast van hebben. Dus niet alleen de lasten, maar ook een deel van de lusten!
Mijn rol is meehelpen die bewonersparticipatie te ontwikkelen. Er was (en is nog steeds) best wel weerstand tegen de komst van die molens. Ik snap dat wel, het is niets niks om na de A16 en de Hogesnelheidslijn ook nog 28 windmolens voor de deur te krijgen. Aan de andere kant moeten we onze energievoorziening zo snel mogelijk verduurzamen, en windmolens en zonnepanelen spelen daarbij een belangrijke rol. Serieus naar de bezwaren luisteren, goed uitleggen wat we willen bereiken en laten zien dat omwonenden ook profijt hebben van dit project, dat is mijn insteek. Die 25 % wordt niet naar rato verdeeld over de belanghebbenden (dat zijn bewoners, sportclubs, maar ook bedrijven etc.) maar gaat in een fonds waarmee zij zo slim mogelijk hun woning of gebouw kunnen verduurzamen. En we willen met dat geld nieuw geld maken: bijvoorbeeld zonnedaken financieren die energie produceren. Alles wordt in de energietransitie gestoken. Er zal weerstand blijven, maar doordat het ook iets oplevert voor degene die er last van zullen hebben maken we er met zijn allen het beste van.

Met hulp van onder andere het Dorpsplatform Prinsenbeek heb ik een projectaanvraag geschreven voor een aardgasvrije wijk. Het project is door de gemeente ingediend bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het gaat om ongeveer vijfhonderd gebouwen in het hart van Prinsenbeek. Het idee achter het project is de bewoners van de wijk alle kennis, informatie en ondersteuning te bieden waarmee zij zelf de keuze kunnen maken of en hoe hun woning zonder aardgas verwarmd kan worden. Ik denk dat als bewoners zelf het initiatief nemen, zij veel meer invloed hebben op hoe dat aardgasvrij maken van de woningen gaat. Het is tenslotte hun huis en hun portemonnee!
We gaan met alle mensen in de wijk praten en samen bedenken hoe we dat aardgasvrij maken kunnen doen, niemand wordt gedwongen om mee te doen. Het streven is ook om dit woonlastenneutraal te doen. Als de subsidie van het ministerie wordt toegekend, kan dat lukken.

Ik zie deze periode als een enorme kans, de coronacrisis is voor veel mensen verschrikkelijke tijd, maar ook een tijd waarin veel mensen ervaren hebben hoe fijn het is als er minder verkeer is, minder vliegtuiglawaai, schonere lucht. We hebben (weer) gemerkt hoe fijn het is om in de natuur te wandelen of te fietsen. Laten we met zijn allen de schouders eronder zetten en ervoor zorgen dat we sterker, socialer en duurzamer uit deze crisis komen. Ik denk dat er heel veel bewoners van Breda daaraan mee willen doen, neem ze mee, geef ze een rol. En ga niet te snel, ga bijvoorbeeld eerst eens alle daken vullen met zonnepanelen voor we daar weilanden aan opofferen. De energietransitie vraagt veel van bewoners, van overheden, gemeenten, bedrijven; we hebben echt iedereen nodig. Voor die bewustwording, die verandering, zet ik me in.

Op 4 juli werd in de Franciscuskerk herdacht en gevierd dat in 1863 in Nederland de slavernij werd afgeschaft. Twee helden van Breda, Philip Oronsaye en Jan Hopman, hielpen bij de organisatie van het gevarieerde programma. Bovendien trad Philip op als dagvoorzitter.

Video afspelen

Tekst: Eric Linssen
Foto’s: Max Jongeneelen

Philip maakte met een aantal persoonlijke ervaringen pijnlijk duidelijk dat ook in Breda racisme bestaat, vaak door onbenul, maar soms diepgeworteld.

Alle honderd stoelen in de Franciscuskerk waren bezet en iedereen die er zelf niet bij kon zijn, kon het programma online volgen. Met een swingende Surinaamse indianendans onder leiding van Roy Emanuel werd de stemming snel feestelijk. De solozang van Anouschka Stulting zorgde voor een mooie sfeer voor de toespraak van Paul Depla, burgemeester van Breda.
Die stond stil bij het leed dat met de slavernij werd veroorzaakt en zei dat het nog steeds moeilijk is om de juiste woorden te vinden die recht doen aan de pijn die er ook nu nog steeds is. Gelukkig komt er hiervoor steeds meer aandacht, ook in de actuele discussie over racisme naar aanleiding van de dood van George Floydd.
Depla haalde ook de relatie aan tussen de vrede van Breda en de Nederlandse slavenhandel. Hij stelde zich kwetsbaar op door zijn eigen ervaringen te delen en gaf mee dat oog voor het perspectief van de ander de beste opening is voor het gesprek over racisme en slavernij. De burgemeester sloot af met het uitspreken van zijn bewondering voor de kracht en de moed van degenen die de afschaffing van de slavernij hebben bevochten.

Kathleen Ferrier, oud-CDA-kamerlid, dochter van de eerste president van Suriname noemde in haar toespraak de verbondenheid tussen Afrika, Nederland en Suriname. Vanwege de vrede van Breda, waarbij Suriname Nederlands bezit werd, was voor haar Breda de plek bij uitstek om de afschaffing van de slavernij te gedenken en te vieren.
Ferrier benadrukte het belang van kennis en onderwijs om onbegrip en intolerantie te voorkomen, en pleitte voor een nationaal museum voor het slavernijverleden. Ze waarschuwde ervoor dat in de huidige discussie over racisme, net als bij de discussie over zwarte piet, extremisten aan beide kanten het onderwerp kapen. Dat zorgt er vaak voor dat het echte gesprek niet tot stand kan komen.

Roy Emanuel riep in een korte bijdrage op tot meer aandacht voor het slavernijverleden in het onderwijs en vroeg daarvoor, in aanwezigheid van de burgemeester, ook steun van de gemeente.

Met een spetterende en swingende show van dans en muziek kwam een einde aan een herdenking die duidelijk ook een feestje was. Philip en Jan, en alle anderen, bedankt!