Anne en Anton Hezemans doen vrijwilligerswerk in woonzorgcentrum Elisabeth in Breda. Iedere woensdag bezoeken zij bewoners en helpen ze bij activiteiten. Bij bewonersuitstapjes gaan ze ook geregeld mee. Twee keer per maand is er een kerkdienst. Daar verlenen Anne en Anton allerlei hand- en spandiensten. “Vrijwilligerswerk is voor ons feest. Iedere glimlach is een cadeautje.”

Door: Albert Bienefelt

Wie: Anne Hezemans (70) en Anton Hezemans (63). Anne en Anton hebben elkaar op latere leeftijd ontmoet. Ze zijn getrouwd en wonen in Rucphen.
Beroep: Anne was tot haar pensioen verzorgende bij Elisabeth. Anton werkte halve dagen bij de gemeente Rucphen. Hij is vervroegd met pensioen gegaan om vrijwilligerswerk te gaan doen.
Vrijwilligerswerk: Anne en Anton bezoeken sinds 2016 bewoners in Elisabeth, helpen bij activiteiten en uitstapjes en met de kerkdienst twee keer per maand. Anne assisteert de pastoor en is lector; Anton is koster en misdienaar en zorgt verder voor de muziek.
Uren per week: allebei gemiddeld zo’n tien uur per week.

Wat houdt jullie vrijwilligersbaan precies in?
“Op woensdagochtend rijden we vanuit onze woonplaats Rucphen naar Elisabeth in Breda. We starten beiden op dezelfde afdeling en maken een praatje met bewoners. Of we knutselen of puzzelen met ze.”

Anne vertelt: “Om tien uur ga ik naar een andere afdeling. Ik bezoek dan een mevrouw die al 26 jaar op bed ligt. We zijn vriendinnen geworden en hebben het heel erg leuk samen. Haar wereld is wat er op de gang loopt. En wat er op televisie komt of ze op Facebook leest. Daar hebben we het over. Geen moeilijke gesprekken, gewoon gezellig.

Op een gegeven moment werd gevraagd of wij konden helpen bij de kerkdiensten. Die zijn twee keer per maand op vrijdagmiddag. In de loop der jaren hebben we zo’n beetje alles overgenomen. We halen en brengen de mensen die in een rolstoel zitten. En tegen de verwachting in zien we dat het steeds drukker wordt.

Ik ben de lector. En de pastoorsmeid, want de pastoor belt en mailt me over allerlei vragen. De voorbereiding, waaronder de lezing en de voorbeden, kost veel tijd. Ik zoek de liederen uit en zorg dat alles klaar staat voor de dienst. Er zijn ook protestante bewoners. Dus werken we samen met de dominee. Intussen zijn we heel oecumenisch ingesteld. Alles wat met religie te maken heeft, boeit ons.”

Anton vult aan: “Ik ben de koster en misdienaar en zorg voor de geluidsapparatuur. En ik zoek muziek uit die tijdens de communie wordt afgespeeld. Zoals laatst een nummer van de monniken van Solesmes. Prachtig om dan te zien dat een mevrouw dat herkent en meezingt! Sommige mensen praten nauwelijks meer, maar herkennen nog wel de rituelen. Er is ook een collecte. De bewoners van de gesloten afdeling hebben eigenlijk nooit geld bij zich. Dan krijgen ze een muntje uit onze portemonnee. Maar dat geven we niet te vroeg, anders zijn ze het alweer kwijt.”

Anne: “We gaan ook mee met uitstapjes. Het begon met het Ballonfiësta. Burgemeester Peter van der Velden kwam alle bewoners een hand geven. Ze voelden zich herkend en erkend, heel mooi. We hebben veel gelachen tijdens de uitstapjes. Maar het museumbezoek in Amstelveen en Amsterdam was minder leuk. We waren met veertig gasten. Een aantal mensen in een rolstoel, maar ook bewoners die zelfstandig lopen. Die vlogen alle kanten op. Probeer dat maar eens bij elkaar te houden! Gelukkig is alles goed gegaan die dag. Maar we vonden het nogal een zware verantwoording en kwamen redelijk overstuur thuis. De volgende uitstapjes waren er gelukkig meer vrijwilligers. Dan is er ook veel meer contact met de bewoners. Al die blije gezichten, schitterend!”

Anton: “We helpen bij Elisabeth de laatste jaren mee met het versieren tijdens de kerst. Dat wordt georganiseerd door Ad Pirard, ook een vrijwilliger (Ad Pirard was genomineerd voor de Bredase Vredesprijs 2022, red.). Anne en ik zijn dan twee volle dagen bezig met het optuigen van twintig kerstbomen. Het ziet er heel professioneel uit. Bewoners zijn erg dankbaar, die vinden het geweldig. Je voelt de waardering als je die ogen ziet glinsteren.”

Hoe ben je erin gerold?
Anne: “Ik werkte 46 jaar in de zorg, ook bij Elisabeth. Op een gegeven moment, in 2016, werd gevraagd of ik vrijwilligerswerk wilde doen. In het begin was dat wel lastig, want een aantal zorgtaken hoefde ik niet meer te doen. Dat moest ik leren loslaten.

Anton is ook in 2016 begonnen als vrijwilliger. Hij vond dat wel spannend, het was onbekend terrein voor hem. Ik bleef daarom in zijn buurt zodat hij op mij kon terugvallen.
Tussen de middag lunchen we altijd samen. Dan bespreken we kort hoe het is gegaan. En we lachen om de dingen die we meemaken. Zo is er een mevrouw die een beetje verliefd is op Anton. Ze vertelde een keer dat ze hem een kusje had gegeven. Lachen toch!

Toen ik nog werkte, was ik best een kattekop. Ik sprak bijvoorbeeld kinderen van bewoners aan als ze de was kwamen halen. En stiekem wilden wegsneaken. Dan zei ik iets als ‘Kom, ga toch eens even langs je moeder. Al is het maar voor twee minuten’. Want eigenlijk vind ik dat kinderen zich best wat meer met hun ouders in een verzorgings- of verpleeghuis mogen bemoeien.”

Anton: “Soms hebben we het gevoel dat vader of moeder wordt gedumpt. Kinderen hebben het vaak heel druk met werk en ontspanning. Maar wat wij soms zien, echt triest! Onze oproep is: Vergeet je vader of moeder niet!”

Waarin verschilt het van je ‘gewone’ werk?
Anne: “Ik kan nu andere dingen doen dan toen ik werkte. Aan sommige zaken kwam ik in mijn betaalde baan niet toe. Daar moest het snel, snel, snel. Ik kan nu echt aandacht geven. Het vrijwilligerswerk voelt veel meer als ontspanning. Dat vind ik prettig.”

Anton: “Het vrijwilligerswerk geeft me veel voldoening. Het is jammer dat ik dit soort werk niet eerder ontdekt heb. Anders was ik de zorg ingegaan. De vriendelijkheid, het familiegevoel, dat heb ik eigenlijk nooit gekend in mijn werk. En ook dat je zo prettig wordt opgenomen door het personeel. Heel fijn! Je moet wel geduldig en positief zijn, anders werkt het niet.”

Wat kost het je?
Anton heeft zijn parttimebaan opgezegd om onbetaald werk te gaan doen. Hij is vervroegd met pensioen gegaan en heeft salaris ingeleverd. Anne is zeven jaar ouder en Anton deed al vrijwilligerswerk bij Surplus. Daarom was de overstap om te stoppen met werken makkelijk. Op woensdagen gaat de wekker vroeger dan in de tijd dat hij nog werkte. Anton: “We hebben veel tijd en energie. En om nu iedere dag te gaan wandelen of fietsen … Woensdag is daarom onze vrijwilligersdag. Of eigenlijk onze zingevingsdag.”

Wat brengt het je?
Anne: “Toen ik stopte met werken had ik een soort sollicitatiegesprek. Het vrijwilligerswerk op die plek leek me eigenlijk niets. Maar ik ging koffiedrinken in de Westerwiek.
Tegen de mevrouw naast me zei ik: ‘Wat heeft u mooi haar.’ ‘Ja’, zei ze. ‘Mijn broer is met het vliegtuig hierheen gekomen om mijn haar te doen.’ Van dit soort grappige uitspraken word ik blij. Het vrijwilligerswerk brengt me veel.”

Anton: “Ik denk nog vaak terug aan mijn tweede dag als vrijwilliger. Ik mocht de buschauffeur helpen en kreeg het gevoel dat ik echt nodig en nuttig was. Dat was voor mij een heel mooie ervaring.”

Welke tips heb je voor anderen?
Anne: “Als je ook vrijwilliger wil worden, meld je dan aan bij Surplus. Op www.surplus.nl/vrijwilligers vind je meer informatie. De vrijwilligerscoördinatoren voelen vaak goed aan wat bij iemand past. Het aantal uur dat je ter beschikking hebt is niet het belangrijkste. Want een paar uur per jaar kan ook al heel welkom zijn.”

Anton: “Breng je positiviteit over. Even zwaaien, hallo roepen, kennen en gekend worden. Ik noem dat feest. Het zijn stuk voor stuk innerlijke cadeautjes. Iemand die glimlacht, daar wordt iedereen toch blij van!”