Naam: Dorine Verheijden-Lels (70)
Beroep: Logopedist, remedial-teacher, specialist taalontwikkeling en taalachterstand tot aan pensioen (2019)
Vrijwilligerswerk: Bestuurslid bij Natuur-en Milieuvereniging Markkant Breda
Uren per week: 10 tot 15
Wat houdt je vrijwilligerswerk bij Markkant precies in?
Markkant is een netwerkorganisatie in Breda die iedereen verbindt die bij vergroening betrokken is. Als specifieke taak binnen het bestuur zorg ik voor de promotie en publiciteit. Daaronder vallen het samenstellen van de nieuwsbrief (tien keer per jaar), het maken van persberichten, het communiceren met de leden, het beheer van de website, contact houden met de gemeente, Staatsbosbeheer, Brabants landschap, het Waterschap en collega-verenigingen en natuurlijk het bijwonen van vergaderingen.
Daarnaast ben ik actief bij projecten tegen zwerfvuil, vergroening in het algemeen en in het bijzonder van de stad door de aanplant van bomen, hagen en het stimuleren van ‘verticale tuinen’.
Voor de strijd tegen zwerfafval initieerden we de werkgroep Stadsjutters. Stadsjutters rapen niet alleen zwerfvuil op maar registreren ook de vindplaats via de App Litterati en proberen de bron te achterhalen waardoor beter gehandhaafd kan worden, wat helaas te weinig gebeurt. De invoering van statiegeld op blikjes en plastic flesjes is al een enorme verbetering. Uitbreiding en verhoging van statiegeld op bijvoorbeeld frietbakjes en dergelijke zou ook een grote vermindering van zwerfvuil kunnen opleveren. Er is nog veel politieke onwil om hier mee aan de slag te gaan.
Een bijzondere manier om zwerfvuil te verzamelen vindt maandelijks plaats op zowel het water als op de kant van de Singels, de Mark en Aa door middel van SUP (Stand Up Paddling) clean up en ‘plogging’ (zwerfvuil verzamelen tijdens het joggen), kortweg SUP&PLOG. De organisatie is in handen van Kristina Morros (SUP and Wellnes) en Ron Bekker (Markkant en Runnerscafé).
Een ander groot probleem wat afval betreft zijn ‘nurdles’. Dit zijn plastic korreltjes die door de industrie gebruikt worden voor de productie van plastic bakjes, bekers enz. Ze werden enige tijd geleden voor het eerst gevonden tijdens de twee wekelijkse schoonmaak. Ron Bekker spotte het in de gemeentelijke vuilvanger in het water bij de Belcrum. Sindsdien is het Nurdle Meldpunt Breda opgestart.
Vervuiling met nurdles of ander microplastic kan bij ons per email worden gemeld: info@markkantbreda.nl. De bolletjes zijn zeer schadelijk voor de gezondheid van mens en dier zodra ze in de voedselketen terecht komen. We willen de bron zien op te sporen om dit probleem aan te pakken.
Wat de vergroening betreft houd ik me bezig met de ontwikkeling van het Levensbos ten noorden van de Haagse Beemden. Dit is een plek waar tegen betaling bomen geplant kunnen worden om zo een herinnering aan een persoon of gebeurtenis levend te houden. De gemeente heeft vanaf 2023 een stuk grond van tien hectare ter beschikking gesteld en gaat het bos onderhouden. Het idee is in samenspraak met Staatsbosbeheer, begrafenisondernemer Zuylen en Markkant tot ontwikkeling gekomen en wordt onder andere gefinancierd door het Groen Ontwikkelfonds en de provincie Noord-Brabant.
De Vlechthaag is een ander project waar ik bij betrokken ben. Deze haag loopt dwars door de stad van noord naar zuid als een ecologische verbindingszone en verwijst naar een oude pelgrimsroute. Een vlechthaag zorgt voor biodiversiteit en verfraaiing van het landschap en is een mooi ecologisch alternatief voor prikkeldraad. In het Markdal is al een begin gemaakt.
Markkant wil ook de aanplant van bloeiende bomen bevorderen. We geven sinds enige tijd bonnen uit waarmee een boom kan worden opgehaald bij een ecologische kweker in Rijsbergen. Bedrijven en organisaties kunnen de bonnen als relatiegeschenk of in plaats van een kerstpakket aanbieden. Uiteraard kunnen ook particulieren deze bonnen cadeau doen aan vrienden en bekenden. Een fruitboom staat voor groei, bloei en vruchtbaarheid.
Verder houd ik me bezig met het organiseren van lezingen en andere activiteiten voor het Groencafé in het Brandpunt aan de Reigerstraat. Deze bijeenkomsten vinden vijf keer per jaar plaats.
Hoe ben je erin gerold?
Ik ben actief geworden voor natuur en milieu toen ik hoorde dat er plannen bleken te zijn voor de aanleg van een golfbaan in het Aa-dal bij Het Hout. Daarbij zou een groot deel van het beekdal worden omgeploegd en vervolgens zouden er ook nog eens 25 huizen worden gebouwd om het plan haalbaar te maken. Deelnemen aan protesten daartegen was het begin van een lange reeks aan activiteiten in deze sfeer. Ik heb me in die tijd aangesloten bij Markkant.
Welke eigenschappen heb je nodig?
Geduld en doorzettingsvermogen. De voorbereidingen voor het Levensbos hebben vijf jaar geduurd. De aanplant van de vlechthaag dwars door de stad is een project van vijf tot tien jaar. Verder moet je niet te bang zijn om naar voren te treden. Je moet feiten en meningen kunnen scheiden, aan de slag gaan met netwerken, optimistisch zijn tegen beter weten in, een passie hebben voor het onderwerp in mijn geval behoud van natuur en milieu.
Wat kost het je? Waarom onbetaald werk?
Er zijn natuurlijk teleurstellingen. We hebben vijf jaar met de Gemeente samengewerkt aan het inventariseren van bronnen van zwerfafval. Handhaving is een doeltreffende methode om ondernemingen op hun verantwoordelijkheid te wijzen. Dat weet de gemeente, maar doet het niet.
Het op oneigenlijke gronden afwijzen van de zelfoogst-akker Wortels in Breda in het Markdal was ook teleurstellend. Daar heb ik veel tijd en energie in gestoken en snap nog steeds niet waarom deze mooie vorm van ecologische akkerbouw weg moet. Verder hebben we met de ondernemersvereniging geprobeerd de binnenstad te vergroenen met verticale tuinen. Uiteindelijk werden alle door ons geselecteerde panden waarvan de eigenaren wilden meewerken afgekeurd door de schoonheidscommissie van de gemeente.
Het werken als vrijwilliger doe ik omdat ik het belangrijk vind een bijdrage te leveren aan de samenhang in de gemeenschap. Je bent er niet alleen voor jezelf.
Wat brengt het je? Wat zijn leuke ervaringen?
Het levert me energie op om te werken aan een groene toekomst. Door samen met anderen te werken aan een betere leefomgeving krijg je die ook terug.
Leuke ervaringen zijn natuurlijk vooral als plannen doorgaan en worden uitgevoerd. Ik vind samenwerken met de gemeente ook heel leuk. Over het algemeen worden we daar goed ontvangen.
Welke tips heb je voor anderen?
Ga ook aan de slag en verdeel de taken onder kleine (werk)groepjes die zelfstandig opereren. Een organisatie die bottom up functioneert, maar top down verbindt en coördineert is in mijn ogen mooi voor een vrijwilligersorganisatie. Vrijheid vinden mensen prettig en maakt ze trots op wat ze bereiken. Vraag niet te veel, want vrijwilligerswerk moeten mensen niet als een last ervaren want dan haken ze snel af.
