Loveness Anaman helpt vrouwen uit hun isolement

Loveness Anaman (62) zet zich al decennialang op vele fronten belangeloos in voor het welzijn van de hier in Breda verblijvende vrouwen uit Afrika en voor een school die zij in haar geboordeland Ghana achterliet.

Door Henk Ketelaar.  Foto: Henk Ketelaar

Wie: Loveness Anaman
Vrijwilligerswerk: Niet westerse vrouwen uit hun isolement helpen
Sinds: 1984
Uren per week: 40 uur en meer

Hoe ben jij hier in Nederland verzeild geraakt?
‘Met mijn ex-echtgenoot ben ik in 1984 vanuit mijn geboorteland Ghana naar Nederland gekomen en ging ik in Rotterdam wonen. Elf jaar later (1990) ben ik verhuisd naar Breda en heb ik hier drie van mijn vier kinderen en twee adoptiekinderen grootgebracht. Een oudste zoon is na onze echtscheiding bij mijn ex-echtgenoot opgegroeid. Hoewel Ghana mij nauw aan het hart ligt, voel ik mij erg gelukkig in Nederland en vind ik het fijn hier te leven en te wonen.

Hoe ben jij in het vrijwilligerswerk gerold?
Eigenlijk ben ik zonder het te beseffen al kort na mijn aankomst in Nederland als vrijwilliger aan het werk gegaan. In Ghana liet ik familie, vrienden en kennissen achter. Ik ben altijd met hen in contact gebleven. Omdat zij daar een tekort hebben aan schoolmiddelen, laptops, kleding, naaimachines, gereedschappen, rollators en andere gebruiksvoorwerpen, zamel ik die spullen voor hen in en stuur ze op. Als opslagplaats heb ik mijn garagebox leeggeruimd. Ik doe veel voor de Happy Home Academy in Accra. De gebruiksvoorwerpen die ik opstuur worden bij voorkeur aan vrouwen gegeven om een daar bedrijfje op te zetten. Zo heb ik intussen al heel wat mensen in Ghana en in andere Afrikaanse landen aan een zelfredzaam bestaan geholpen.    

Tot mijn verbazing maakte ik hier in Nederland kennis met het fenomeen dat veel vrouwen van niet westerse afkomst nauwelijks of niet meedoen aan de Nederlandse samenleving en veelal in armoede leven. Vooral Afrikaanse vrouwen houden zich met veel zelfbeklag schuil en zijn in een sociaal/maatschappelijk isolement geraakt. Om deze vrouwen weer in hun kracht te zetten coach ik ze naar een beter bestaan en daarmee ook tot een positiever zelfbeeld. Pas dan zijn ze in staat om in plaats van klagen en bij de pakken neer te zitten, mee te doen aan het maatschappelijk verkeer.

Een door mij begonnen Vrouwenstudio helpt mij daarbij. Zelfstandigheid en zelfvertrouwen zijn de sleutelwoorden waar ik naar toewerk. Ze moeten het zelf doen; daar stuur ik op. Al doende maakte ik kennis met tweedehands kledingwinkels en de voedselbanken in Rotterdam en Breda. Mede omdat ik snel het Nederlands wilde leren, ging ik als vrijwilliger eerst bij deze voedselbanken aan de slag en later bij het verzorgingscentrum Huize Raffy. Als intermediair help ik vanuit mijn expertise eveneens geheel belangeloos organisaties, instellingen en advocaatkantoren als ze hulp nodig hebben bij verzoeken en aanvragen van mensen die uit Afrika komen. Met het vorderen van de jaren werd mijn vrijwilligerswerk steeds omvangrijker en uiteenlopender van aard. Intussen heb ik al heel wat vrouwen van Afrikaanse afkomst uit hun geïsoleerde positie weten te halen.

Welke eigenschappen moet je hebben om dit vrijwilligerswerk te doen?
Als Ghanese ken ik de cultuur van mensen die in Afrika opgroeien. Vanuit die cultuur zien en beleven zij het als een vanzelfsprekendheid dat zwarte mensen sociaal en maatschappelijk minder privileges en vrijheden hebben dan witte mensen. Iets dat natuurlijk helemaal niet zo is. Zelf ben ik zo ook grootgebracht en weet ik dus hoe moeilijk het is om daarvan los te geraken en voor jezelf op te komen. Vooral als armoede je deel is. Luisteren, invoelen, erin geloven en levenservaring zijn de dingen die mij helpen dit vrijwilligerswerk te doen.

Wat kost het je? En waarom onbetaald werk?
Per week ben ik er toch zeker wel op de één of andere manier meer dan 40 uur mee bezig. Nu mijn kinderen groot zijn kan ik er gelukkig zoveel tijd insteken. Dat ik er niet voor word betaald is voor mij totaal onbelangrijk. Bovendien leven de mensen die ik help op bijstandsniveau en al zouden ze mij willen betalen dan zou ik het niet accepteren.

Wat brengt het je?
Het vrijwilligerswerk kost mij weliswaar veel tijd en energie maar het levert mij op ook veel energie op. De tijd en aandacht die ik ervoor over heb, krijg in ik levensvreugde dubbel en dwars terug. Ik heb al veel vrouwen in hun kracht gezet. Zelfredzaam en zelfbewust staan ze nu in het leven en daar word ik blij en vrolijk van. Ik wil er nog wel jaren en jaren mee doorgaan. Zolang mijn gezondheid dat toelaat blijf ik het dus ook doen.

Welke dromen heb je?
Mijn droom is dat er ooit nog eens een bevrijdingsmonument komt voor zwarte mensen. Een monument dat tot uitdrukking brengt dat wij, mensen van Afrikaanse afkomst, ons bevrijd voelen van de vernedering en verdrukking die wij bijna tweehonderd jaar lang hebben doorstaan en incidenteel nog ondergaan. Het moet wel een monument zijn dat betaald wordt met geld dat de samenleving opbrengt, dus niet met geld van overheden, bedrijven, instellingen of organisaties. Iedereen die achter deze gedachte staat zou er zijn steentje aan moeten bijdragen. Een groter draagvlak kan ik mij niet bedenken. Waar het monument moet komen maakt mij niet zoveel uit, maar in Ghana of een ander Afrikaans land zou wat mij betreft prachtig zijn. Dat is mijn droom die wellicht ooit nog eens uitkomt.

Welke boodschap heb je voor anderen?
Ongeacht van welke afkomst je ook bent, wees trots op jezelf, klaag niet en ben proactief.’