Bonnie Geus kwam als twaalfjarig meisje in aanraking met mensenhandel en misbruik. Toen Bonnie 21 was, belandde ze in een psychische crisis. Ze kreeg onder andere te maken met seksuele en criminele uitbuiting. Met veel vallen en opstaan is ze de Bonnie geworden die ze graag wil zijn. Ze gebruikt haar ervaringen nu om meisjes uit handen van loverboys te houden en sekswerkers te helpen.
Wie: Bonnie Geus (42 jaar), getrouwd met John. Samen hebben ze vier katten en een hond. In haar vrije tijd speelt Bonnie saxofoon in een blaaskapel of is ze op een golfbaan te vinden.
Beroep: als zzp’er geeft ze met haar bedrijf ‘Het Belevenishuis’ trainingen, coaching en begeleiding op cliënt-, organisatie en beleidsniveau (zie ook www.hetbelevenishuis.nl).
Vrijwilligerswerk: vrijwilliger bij Rups (een onderdeel van het IMW Breda), bestuurslid en penningmeester bij Vereniging van Ervaringsdeskundigen, trainer bij GGZ Vriendelijke Gemeente en lid klankbordgroep Seksworks. Ook zet Bonnie zich in voor inclusie en het VN-verdrag Handicap.
Uren per week: totaal gemiddeld ongeveer tien uur per week. Voor Rups in Breda is dat sinds 2021 en zo’n drie uur per week.
Wat houdt je vrijwilligersbaan precies in?
‘In mijn betaalde werk en mijn vrijwilligerswerk zit veel overlap. Door te putten uit allerlei persoonlijke ervaringen, hoop ik als professional én als vrijwilliger mensen te ondersteunen die in hetzelfde schuitje zijn beland als waar ik in heb gezeten.
Eén van mijn vrijwilligersbanen is bij Rups in Breda. Rups biedt gratis hulp aan sekswerkers en slachtoffers van mensenhandel. Ik ondersteun sekswerkers; meestal gebeurt dat via WhatsApp. Ik stel me voor met naam en foto en vraag hele simpele dingen, bijvoorbeeld of ze in geldnood zitten. Ze reageren omdat ik ervaringsdeskundige ben en op een laagdrempelige manier contact kan maken. Voor een hulpverlener is het vaak veel moeilijker om in contact te komen.
Als het kan helpen we bij allerlei praktische en financiële zaken. Maar we hebben het bijvoorbeeld ook over veilig werken of vragen over uit het vak stappen. Sekswerk is vaak een eenzaam beroep.
Omdat sekswerkers in de coronaperiode geen financiële steun van de overheid kregen, zijn veel sekswerkers toen behoorlijk uitgebuit. Ze moesten noodgedwongen doorwerken, maar onder druk werden nogal eens lagere bedragen door de klanten betaald.
Ook bezoek ik scholen en organiseer ik bijeenkomsten. Allerlei berichten op social media houden we in de gaten, ook om te voorkomen dat jongens of meiden in de handen van loverboys terecht komen.
Hoe ben je erin gerold?
Dat is een heel lang verhaal. Toen ik twaalf was en op de mavo zat, zei ik een keer ‘nee’ op een lift. Daarna werden deze jongens boos. Zij lieten mij onder dwang allerlei seksuele handelingen uitvoeren, maar ze pakten het slim aan. Brachten me bijvoorbeeld altijd op tijd terug, zodat het niet opviel. Ik durfde thuis niets te zeggen. Misschien mocht ik anders helemaal niks meer, niet weggaan ofzo, en ik dacht ook wel eens dat dit misschien normaal was. Het heeft anderhalf jaar geduurd voordat ik er iets over aan mijn ouders durfde te vertellen.
Om geld te kunnen verdienen, besloot ik om na mijn mavodiploma schilder te worden. Vier dagen per week werken, een dag naar school. Dat was een periode vol tegenslagen. Voor mijn gevoel paste ik niet meer bij leeftijdgenoten. Ik was nog aan het puberen, had ook een adoptietrauma, want ik ben geadopteerd. Met een fout vriendje, een loverboy, ging ik bovendien samenwonen toen ik achttien was. Toen ik een jaar of 24 was, kreeg ik een relatie met iemand die uit was op criminele en seksuele uitbuiting. Hij dwong me om seks met andere mannen te hebben, wat ook een vorm van mensenhandel is. Ik raakte steeds meer in de schulden omdat hij mij allerlei contracten liet ondertekenen. Op mijn eenentwintigste kreeg ik kortsluiting in mijn hoofd en kwam ik in een psychose terecht. Na een crisistraject van zeven jaar met veel medicatie bij de GGZ, kon ik dankzij hulp van mijn broers zelfstandig gaan wonen; in de schuldsanering, onder curatele, bij de Voedselbank en met veertig euro per week leefgeld.
Om wraak te nemen op alles en iedereen die mij had uitgebuit, ben ik rond de tijd dat ik klaar was bij de GGZ het sekswerk ingegaan. Maar wel met de regels van Bonnie, want nu zou ik de baas zijn. Dat was een heftige tijd, ook omdat ik schijnbaar een zware crimineel op bezoek had gekregen. Als je slachtoffer bent van seksuele uitbuiting, moet je iedere keer een knopje omzetten. Rond mijn 34e ben ik gestopt en heb ik John ontmoet.
In de periode bij de GGZ werd ik afgekeurd en kreeg ik een uitkering. Als ‘tegenprestatie’ deed ik heel veel vrijwilligerswerk, soms wel dertig uur per week. Zo gaf ik allerlei trainingen en ondersteunde ik andere vrijwilligers. Daarom vond ik dat ik eigenlijk net zo goed betaald werk kon gaan doen. Ik vroeg een reïntegratiekeuring aan bij het UWV. ‘Jij kan niet meer werken’, was na vijf minuten hun uitspraak, gebaseerd op informatie die vijftien jaar oud was. Zodoende ben ik voor mezelf begonnen. Want het liefst wil ik onafhankelijk zijn. Daarbij wil ik echt iets met mijn ervaring doen.
Via via heb ik Sanja van Rups ontmoet en heb ik besloten om me te gaan inzetten op het gebied van mensenhandel.
Waarin verschilt het van je ‘gewone’ werk/Welke eigenschappen heb je hiervoor nodig?
Omdat het in mijn werk vooral gaat om het delen van mijn ervaring, zie ik niet echt verschillen. Ik bied ondersteuning aan mensen. Soms door een spiegel voor te houden, maar vooral door een luisterend oor te hebben en begrip te tonen. Het gaat er om dat je er bent als het nodig is.
We willen laten weten dat, hoe diep iemand ook zit, er altijd wel een lichtpuntje is om naar uit te kijken en je ook op andere manieren een mooi en zinvol leven kan hebben. Dan is het fijn dat ik mijn verhaal met al die persoonlijke ellende maar wel met een happy end, aan anderen kan vertellen. En dat mijn ervaringen bijdragen om anderen hoop en ondersteuning te geven.
Ik hoop ook dat de meerwaarde van ervaringsdeskundigen steeds meer wordt gezien, want ik vind eigenlijk dat de hulp aan sekswerkers in Breda nog veel laagdrempeliger met ervaringsdeskundigen georganiseerd zou moeten worden.
Waarom onbetaald werk?
Het vrijwilligerswerk doe ik naast mijn betaalde werk. Zolang die combinatie mogelijk is en ik ook nog tijd voor John en mijn hobby’s over hou, blijf ik dat wel doen. We hebben katten en een hond, ik speel saxofoon in een blaaskapel en ik golf in een landelijke competitie.
Mijn ervaringen, hoe vervelend die ook zijn, zouden niet onbenut op de plank moeten blijven liggen. Als ik talenten en kracht bij anderen kan oprakelen en zie dat er stapjes in de goede richting worden gezet, geeft me dat veel voldoening. Zien dat iemand weer verder kan bouwen aan zijn leven, daar word ik gelukkig van.
Wat levert het op?
Het meeste vind ik leuk en het geeft me het gevoel op dat ik verschil kan maken. Helaas kom ik soms dingen tegen die me erg raken.
Zo heb ik op dit moment contact met twee jonge meiden die worden uitgebuit. Vreselijk vind ik dat, ook omdat de verhalen die zij vertellen zo herkenbaar voor me zijn. Wat erg vervelend is, is dat zij zo angstig zijn voor de politie. En de consequenties vanuit de daders zo groot is, dat zij de politie niet durven te vertrouwen. Dit is een lang en moeizaam proces voor de meiden. Daar baal ik zo van! Door uit ervaring te praten, te vertellen dat niet per se aangifte gedaan hoeft te worden en dat er nog een heel leven voor hen ligt, hou je het contact en kun je hoop geven.
Welke tips heb je voor anderen?
Ik vraag me vaak af waarom mensen zo op alles mopperen. Als iedereen zich nu eens een paar uurtjes per week zou inzetten voor een ander, dan zouden een hoop dingen veel beter gaan. Meld je aan en zet je ervaring in! Bijvoorbeeld bij het IMW Breda (www.imwbreda.nl/vrijwilligers), maar ik weet dat dit ook bij heel veel andere organisaties kan.’
