‘Wat er ook gebeurt, we doen dit samen’

Op 21 september ontving het duo André en Soufiane uit handen van burgemeester Paul Depla de Bredase Vredesprijs. Hoewel Soufiane al eerder tot Held van Breda werd uitgeroepen, is zijn verhaal nooit in de rubriek Held van de Maand (van BredaVandaag) verschenen. Reden om André deze maand aan het woord te laten over de laatste zes jaar, waarin zij samen optrekken.

Door: Anita van der Helm

Wie: André Boersma (51) en Soufiane Elazizi (24), Held van mei 2021
Beroep: supermarktmanager en medewerker kassa; vanaf dit jaar volledig afgekeurd
Vrijwilligerswerk: stichting DoesSouf, daarvoor fondsbeheer van binnengekomen gelden. André: ambassadeur van Het Nationaal Ouderenfonds en Ronald McDonald vakantiepark Valkenburg
Sinds: stichting sinds 2021
Uren per week: André vijf á zes uur per week; Soufiane ongeveer een uur

Wat houdt je vrijwilligersbaan precies in?
‘We hebben enorm veel donaties ontvangen. In 2019 hebben we dertigduizend euro gedoneerd aan de universiteit Nijmegen voor onderzoek naar de zenuwziekte SCA-type 2, een ziekte die erfelijk is en waaraan Soufiane lijdt. Daarnaast realiseerden we enkele bucketlistwensen als een parachutesprong. Vrienden maakten mogelijk dat Soufiane op Hadj naar Mekka is geweest, samen met zijn moeder.
In 2020 hebben we de actie DoesSouf opnieuw leven ingeblazen nadat Soufiane in het programma ‘Je zult het maar hebben’ verscheen. Doordat er ruim 2 ton gedoneerd werd, besloten we een stichting op te zetten. Mensen kunnen voor een ander ‘klein geluk’ aanvragen tot een bedrag van €250,-. Denk aan ouders in de bijstand die naar MonkeyTown mogen met de kinderen, een gehandicapt stel dat een wasdroger kreeg of een basketbalpaal voor jongeren met achterstand. “Ik heb niks nodig”, zei Soufiane. “Ik heb alles al, een goed thuis, de liefde van mijn leven. Het liefst geef ik alles weg.” En dat is de doelstelling van de stichting geworden.
Op dit moment zijn we bezig met een veel groter en duurzamer project: een inclusieve speeltuin. We willen dat Souf’s gedachtengoed blijft voortleven – zijn levensverwachting is erg laag. Gemiddeld blijven patiënten nog vijf jaar leven na de diagnose van hun ziekte. Bij Soufiane is dat gelukkig al zes jaar geleden!
De speeltuin komt in de Hoge Vucht, waar veel gezinnen wonen met een minder sterke maatschappelijke achtergrond. Nadat de gemeente Breda de speeltuin heeft vernieuwd, zal DoesSouf toestellen plaatsen die speciaal voor kinderen met een beperking zijn. Er komt een soort wijkgerichte sociale controle qua leefbaarheid, uitgevoerd door Grote Broer en Zus.
Zo kunnen kinderen met en zonder beperking samen in een tuin spelen en mengen. En tegelijkertijd komt er bij de buurt een sociale plek, waarbij het niet uitmaakt of je vitaal of niet bent.

Hoe ben je erin gerold?
In 2016 werkte Soufiane bij de Albert Heijn op het Valkeniersplein, waar ik toen manager was. Hij kwam bij ons terecht via een werk-leertraject en vulde voor vier dagen per week de schappen van de supermarkt, met daarnaast een dag naar school. Een keer ging hij door zijn rug, en later werd hij vaker ziek. Na diepgaand onderzoek bleek dat hij SCA-type 2 had, iets waaraan zijn vader, zus en ooms al waren overleden. Dat hakte erin, een jongen van achttien die gaat overlijden. Hij kwam bij me en zei: “ Ik kan beter stoppen hier, want je hebt niets meer aan mij”, waarop ik reageerde “Wat wil je nog doen?” Souf wilde zijn moeder trots maken, een diploma halen, en had ook een bucketlist. “Jij blijft bij mij, we gaan dit samen doen”, heb ik direct gezegd. Hij had rond die tijd al een beetje verkering met Veerle, die inmiddels zijn vrouw is. Ik heb hem een vast contract gegeven zodat hij en zijn thuisfront in een later stadium geen financiële zorgen zouden hebben. Nog later heb ik mijn netwerk ingezet. Zodoende heeft een woningcorporatie ze een geüpgrade woning aangeboden.
In eerste instantie kreeg Soufiane veel bekendheid via het TV-programma ‘Je zal het maar hebben’, waardoor er veel donaties werden gedaan. Daarna kwam het programma TV Avondklok van Defano Holwijn op Soufs pad. Humberto Tan heeft er daarna aandacht aan besteed in zijn avondshow – toen is het écht gaan lopen. Dat was allemaal vorig jaar, in februari 2021.
Op zondag zaten we bij Humberto waar Souf in de uitzending al werd gebeld door zijn idool Hakim Ziyech, en op woensdag hadden we al een stichting opgericht dankzij veel belangeloze hulp vanuit het netwerk.
Direct al hebben we ook waarden en normen opgesteld over binnengekomen donaties. Soufiane wordt niet rijker van wat er aan donaties binnenkomt. En we kijken ook van wie we geld aannemen. Commerciële bedrijven mogen geen gewin hebben bij Souf; hij is geen ‘verkooppraatje’. Gebeurt dat toch, dan stuur ik zó een advocaat op ze af. Bedrijven mogen wel altijd schenkingen doen natuurlijk. Als er gratis kleding of schoenen voor Souf ter beschikking werd gesteld, vond hij dat hartstikke leuk!
Een belangrijke taak die ik en passant op me heb genomen, is het bewaken van zijn agenda, zeker nu zijn gezondheid achteruit gaat. We spreken elkaar heel vaak, appen veel. Ik bescherm hem qua tijd en ik houd ook zijn privacy in de gaten.
Van lieverlee groeiden we naar elkaar toe. Soufiane noemt me inmiddels zijn tweede vader. En eigenlijk voelt het voor mij ook zo. Ik heb twee dochters van 27 en 21 jaar; Souf zit daartussen en is de bonus zoon!
Een paar maanden geleden kwamen Veerle en Souf bij me. “Je wordt opa”, vertelden ze me het grote nieuws. En zo voelt het ook. Dat ik veel tijd met hen spendeer, is alleen maar leuk. En daarbij: wat is mijn tijd in relatie tot welke tijd hij (nog) heeft? De dood is voor achterblijvers heel naar. Maar het doet je ook beseffen dat je maximaal moet genieten van wat er nu is.

Waarin verschilt het van je ‘gewone’ werk?
Normaal gesproken voldoe ik aan de verwachtingen: klanten tevreden houden, een bedrijf runnen, medewerkers aansturen. Met vrijwilligerswerk ben ik meer ‘mezelf’. Dat wil zeggen: ik doe wat ik belangrijk vind.
Ik ben opgevoed met het idee dat je deelt. Als ik op straat loop en ik zie iemand in nood, dan vraag ik ook of ik kan helpen. Voorheen ben ik ambassadeur geweest van Het Nationaal Ouderenfonds en Het Ronald McDonald vakantiepark. Daar heb ik ook dagen meegeholpen. In die zin vind ik het ook wel weer vanzelfsprekend om onbetaald werk te doen.
Op dit moment zitten we in een crisis. Veel mensen kijken naar hoe ze hun rekeningen betaald krijgen. Dan is er minder aandacht voor vrijwilligswerk. Terwijl er velen zijn die er precies zo over denken als ik. Het is jammer dat de balans zoekraakt.

Wat kost het je?
Ergens kost het me niks. Andere mensen zeggen dat het bijzonder is wat ik doe, zelf vind ik het normaal. Het kost me ook nooit te veel, niks mooiers dan delen! Of anders gezegd: het levert me meer op dan het kost.
Toch heb ik ook wel eens momenten dat ik denk: nu even niet. Dan bel ik Souf. We kletsen wat, over wat hij meemaakt, gezien heeft. Hij vraagt hoe het met mij gaat. Door zijn ontwapenende gedrag relativeert hij weer veel voor mij. En zo’n gesprek geeft me dan weer energie.
Verder zijn er de terugslagen van Souf. Dat is bijna iedere maand wel hoor. Je schrikt, accepteert het en we vinden wel weer een manier om er iets leuks van te maken. In feite ben ik constant bezig mijn verwachtingen bij te stellen.

Wat brengt het je?
Mijn eigen kinderen voelen zich geïnspireerd door wat ik doe. Wat is er leuker dan hun voorbeeld te zijn? En het geeft me bevrediging. Waarom zijn we op aarde? vraagt iedereen zichzelf wel eens af. Je wilt dan terugkijken op een goed leven.
De leukste momenten vind ik vooral als we iets voor Souf doen wat hem mobieler maakt, waardoor hij uit zijn isolement komt. Eerst was dat een fiets, later een bakfiets en ondertussen kan hij zich alleen verplaatsen in een scootmobiel, de SoufMobiel.
Ook zijn de momenten zoals vorige week, toe we de Bredase Vredesprijs kregen, onbetaalbaar. Het geeft waardering voor wat we doen.

Welke tips heb je voor anderen?
Blijf niet hangen in wat er niet kan, maar kijk wat er wél kan. Souf vond zo’n scootmobiel eigenlijk helemaal niks. Het is een jonge vent, dan wíl je dat niet. Met een beetje creativiteit zorgen we ervoor dat het leuk wordt.
Die scootmobiel hebben we vol stickers geplakt met zijn eigen logo; het is nu de Soufmobiel. Soufiane is dan herkenbaar en dat vindt hij dan wél weer leuk. Op die manier blijft het leven toch vol positieve kanten, zelfs bij een achteruitgang!

Doneren
Wil jij doneren of ‘klein geluk’ aanvragen? Kijk op doessouf.nl