‘Aan het einde van mjin zwangerschapsverlof van ons tweede kind zag ik een flyer van Vrijwillig & Co. Ze vroegen moeders om andere moeders op weg te helpen in het ouderschap. Dit kan ik in mijn leven inpassen, dacht ik. Want we zien elkaar met de kinderen erbij.’
Wie: Nine Klaassen (1988)
Beroep: Industrieel ontwerper
Vrijwilligerswerk: Mamaatje bij stichting Vrijwillig & Co
Sinds: Voorjaar 2023
Uren per week: anderhalf uur per week, gehele jaar door
Wat houdt je vrijwilligersbaan precies in?
Bij Mamaatjes ondersteunen we moeders die niet zo’n groot netwerk hebben: vluchtelingen, mensen die net nieuw zijn of een afstand tot de arbeidsmarkt hebben, vrouwen met een kleine wereld. Ouderschap is pittig, en als je niemand hebt om erover te praten nog veel meer. De aanmeldingen komen vaak via het consultatiebureau. Vrijwillig & Co zoekt dan een goede match met een vrijwilliger.
Het is de bedoeling dat je fysiek ergens afspreekt. Je hoort elkaar aan. Hoe gaat het, loop je ergens tegenaan, heb je hulp nodig? Het gaat vaak over de kinderen, slecht slapen, hun ontwikkeling, bepaalde ziektes.
Mijn eerste (Syrische) maatje Salwa woont al zes jaar in Breda, spreekt goed Nederlands, is goed ingeburgerd. Maar op een vraag als ‘Wat neem ik mee naar een begrafenis’ had ze geen antwoord. Daarnaast heeft ze een klein netwerk en wil ze graag meer Nederlanders leren kennen. Het gaat dus ook over een stukje eenzaamheid.
Salwa’s kinderen hebben ongeveer dezelfde leeftijd als mijn kinderen. We kunnen op leuke plekken afspreken: kinderboerderij, Monkeytown etc. De kinderen spelen en wij kletsen wat.
Ook wel eens over werk, dat wil ze wel. Maar ze heeft het te druk met kinderen, want ze doet veel alleen.
Ik woon zelf vijf jaar in Breda en ik werk 32 uur per week, in Eindhoven. Mijn kinderen zijn vier en anderhalf. Ook ik wil mijn netwerk te vergroten. Dat is precies dezelfde reden waarom mensen een beroep op mij doen. ‘Mamaatjes’ zitten in dezelfde positie.
Toch was het even afwachten: hoe verhoud je je tot elkaar. De moeder is een soort hulpvrager en ik ben degene die de de moeder gaat helpen. Ik vroeg me af hoe dat werkt. Bekijkt iemand je met andere ogen? Maar in de gewone omgang merk je geen verschil.
Normaalgesproken word je voor een langere periode gekoppeld, maximaal een jaar. Tot de kinderen wat groter zijn en alles beter loopt. Maar Salwa gaat verhuizen naar Frankrijk. Daar woont haar man. Zij gaat naar hem omdat dáár het eerst een woning beschikbaar was. Dus binnenkort krijg ik een nieuw contact.
Hoe ben je erin gerold?
Ik had het idee om vrijwilligerswerk te gaan doen sinds ik kinderen heb. Je bent meer bezig met hoe de maatschappij in elkaar zit, wil ik dat mijn kinderen daarin opgroeien? Wat kan ik zelf doen? Welk voorbeeld wil ik zijn voor mijn kind? Mijn ouders hielden zich misschien niet bezig met dit soort vragen, hoewel ze wel in de oudercommissie op school zaten en ze waren bestuurslid van de VVE. In die zin ben ik opgegroeid met inzet voor de samenleving.
Ik vond het raar dat ik in een bubbel zat. Toen we naar een hypotheekinformatieavond gingen, realiseerde ik me dat. Dit zijn allemaal precies dezelfde mensen, dacht ik. Sommigen vinden dat fijn, ik vond het ongemakkelijk. Dit is geen afspiegeling van de maatschappij.
Ik vind het een voorrecht om in deze wereld van hoogopgeleiden te zitten, met allebei een goede baan. Dat wel. Het is gemakkelijk. Maar dit is maar een kleine groep. Als je de krant leest, weet je dat er meer is. Daar ben ik nieuwsgierig naar. Hoe denken andere mensen, hoe maken ze keuzes? Waarom? En hoe dragen hun omstandigheden bij aan hun keuzes?
Ik vond het lastig. Hoe ontmoet je mensen die wat verder van je afstaan. Bij sport, Mom in Balance, lukte me dat niet. Daar zitten ook weer gelijkgestemden. Later lukt het misschien gemakkelijker, via vriendjes en vriendinnetjes van mijn kinderen. Ik woon in een gemengde buurt.
Nu moest ik er moeite voor doen. Het gaat niet zomaar vanzelf. Ik ben in de oudercommissie van de kinderopvang terechtgekomen, dat is ook een mogelijkheid.
En zo’n beetje tegen het einde van mijn zwangerschapsverlof heb ik de stap gezet en een mailtje gestuurd naar Vrijwillig & Co. Ik had een folder gezien bij Spruit, een ‘speel’café. Terwijl ik zelf ook weer een beetje in de wereld aan het komen was, wilde ik gelijk ook vrijwilligerswerk oppakken.
Het was ook een praktische keuze, dit jobje kan ik doen met mijn kinderen erbij. Ik kan het inpassen in mijn leven. En de gesprekken gaan vaak over onderwerpen waar ik zelf inzit. Ik kan dan ook écht hulp bieden.
Waarin verschilt het van je ‘gewone’ werk en welke eigenschappen heb je ervoor nodig?
Het verschilt totaal van mijn betaalde werk. Dat is ook een van de redenen om dit te doen. Ik heb geen enkele ervaring met hulpverlening. Dat was zowel interessant als spannend. Ik kan me nu ook op een ander gebied ontwikkelen.
Ik ben heel technisch bezig met productontwerp, 3D werken op een computer, mechanismes uitwerken en testen, prototypes maken. Er zijn overeenkomsten. Zo doe ik ook wel onderzoek met eindgebruikers en stel ik open vragen. Op die manier leer ik wat mensen verwachten van de producten die ik ontwerp.
Maar heel anders is dat mijn werk analytisch is en in schema’s is te vatten. Je kunt keuzes maken, orde aanbrengen, gestructureerd werken. Met mensen werken gaat het nu eenmaal minder volgens een stappenplan. Ik weet niet waaraan ik begin of wat het eind moet zijn, zeg maar.
Soms vroeg Salwa om advies. Over sommige zaken had ik geen idee, of ze moest verhuizen of niet bijvoorbeeld. Dan stel ik vragen terug, zodat ze inzicht krijgt in wat ze werkelijk wil. Stel ik me op als sparringpartner. Op technische vragen is een antwoord. Hier niet, en dat hoeft ook niet.
Wat zijn je tegenslagen? Wat kost het je?
Loslaten was aanvankelijk moeilijk. In het begin kon ik dat niet. Ik wilde dingen oplossen, ik heb daar een idee over. Als de partner van Salwa in Nederland wil komen wonen, kan hij dan niet dit en dit en dit doen? Ik ging in de praktische modus: zus en zo aan pakken. Maar dat is helemaal mijn rol niet. Ik ben er niet om dat soort dingen op te lossen.
Ik had het er met mijn partner over. Hij zei: ‘Waar ben je mee bezig, dit is niet de bedoeling.’ Daar moest ik doorheen. Maar dat ging al snel goed. Toen ik het me realiseerde was het klaar.
Ook communicatie moet duidelijk zijn. Taal die voor ons normaal is, kan heel anders worden uitgelegd. Ik appte haar een keer: we kunnen wel om een uur of tien afspreken. Zij had gelezen: om één uur, of tien (uur). Mijn maatje was er dus pas om één uur!
Het kost wel tijd, en tijd is schaars. We spreken altijd af in overleg, meestal overdag, met de kinderen. Maar het kan ook wel eens in de avond hoor. Alleen dan kost het mijn man ook tijd, hij moet dan thuis zijn voor de kinderen. Daar komen we samen dan wel weer uit. Ik kan ook tijd ‘inhalen’ omdat ik veel onderweg ben. Dan werk ik onderweg, of ik werk thuis. Maar een echte tijdslurper is het niet. Ik heb nog nooit een keer gedacht: brrr, ook dat nog.
Wat heeft dat je gebracht?
Gezelligheid, haar en mijn kinderen vonden het leuk en wij ook! We zijn vooral naar plekken geweest die ik kende, maar we zouden ook samen Breda kunnen ontdekken.
Het is vooral een ander verhaal van iemands leven. Zij vertelde over Syrië en haar familie. Hoe er gekeken wordt naar oudere mensen. Haar familie vond het maar niks dat ze uit Breda vertrok. Dat is voor haar erg belangrijk. Zij vond het verfrissend dat je in Nederland je eigen keuzes maakt.
Op lange termijn begrijp je dan misschien beter waardoor bepaalde mensen bepaalde keuzes maken. Hoe de wereld in elkaar zit.
Dat geeft me inzicht in de verkiezingsuitslag bijvoorbeeld. Ik vind het belangrijk om dingen te snappen.
Het is ook belangrijk dat mensen met elkaar praten en geen ruzie maken. Met een open blik praten. Het gaat er gezelliger en veiliger aan toe als je elkaar niet de schuld geeft en polarisatie tegengaat. Alles is veel constructiever als je samen naar de beste oplossing zoekt en naar overeenkomsten zoekt. Dan komen we een stuk verder.
Ik hoop dat mijn vrijwilligerswerk daaraan bijdraagt. Ik vind het belangrijk om te handelen naar mijn mening. Ik ben bijvoorbeeld ook al 25 jaar vegetariër. Dat voelt als het goede voorbeeld geven. Ik praat er soms over, maar ik zeg niet: een ander mag geen vlees eten. Ik wil niet belerend zijn, iedereen maakt zijn eigen keuzes. Maar ik kan vertellen wat ík voor keuzes maak en mensen stellen soms vragen.
Waarom onbetaald werk?
Dit is veel flexibeler. Je kunt eens iets nieuws proberen, waar je zelf ook wat van kan leren. Er zit geen druk achter en het is laagdrempeliger dan wanneer je ervoor wordt betaald. Dan moet er een prestatie worden geleverd.
Ik draai het om: waarom niet? Het kan toch? Ik heb de mogelijkheid om iets te geven, dus doe ik dat.
Wat is je leukste ervaring?
Ik vond het erg leuk om te horen dat het zoontje van Salwa het nog wekenlang over onze afspraak heeft gehad, zo leuk had hij het gevonden. Ik weet niet eens meer wat het was, maar op hem maakte het indruk. En de intervisie bij Vrijwillig & Co is erg interessant. De wereld van hulpverlening is nieuw voor mij. Ik had geen weet van dingen als een meldcode bijvoorbeeld. Wanneer voelt het niet pluis en meld je iets. Dat soort nieuwe dingen verbreden je wereldbeeld.
Welke tips heb je voor anderen?
Over het algemeen geldt: ga het gewoon doen.
Bij mij duurde het enige tijd voor ik iets vond dat praktisch in te passen is. Als je speelt met de gedachte van vrijwilligerswerk, is er altijd iets te vinden. Er zijn heel veel laagdrempelige en tijdelijke dingen te vinden. En anderhalf uur per week is goed te doen.
Het is erg leuk om in een nieuwe omgeving terecht te komen, en het geeft je een goed gevoel om mensen te kunnen helpen. Daar word je toch blij van?!