Nanda Pons (61) zet zich alle dagen van de week met ziel en zaligheid in voor het welzijn van het konijn als huisdier. Ruim vijfendertig vrijwilligers helpen haar. Maar ze kan altijd meer handen gebruiken..

Tekst en foto: Henk Ketelaar

Wie: Nanda Pons-Kalkman
Vrijwilligerswerk: Beheerder Konijnenopvang K’nijn & Ko
Leeftijd: 61 jaar
Sinds: 2012
Uren per week: 40 uur en soms meer 

Waarom heb jij zo’n zwak voor konijnen?
“Op het moment dat mijn 12-jarige dochter haar eerste konijn kreeg , nam mijn belangstelling voor het konijn als huisdier alsmaar toe. Om meer te weten te komen over het gedrag van konijnen ben ik er veel boeken over gaan gelezen. Vanuit die interesse ging ik negen jaar geleden als vrijwilliger/verzorger werken bij de Konijnenopvang ‘Binkies’ in Galder. Drie jaar lang deed ik daar veel praktijkervaring op en daar nam mijn liefde voor konijnen alleen maar toe.”

Hoe ben jij in dit vrijwilligerswerk gerold?
“Konijnen zijn mij lief, daarom ben ik vrijwilligerswerk gaan doen bij het opvangcentrum. Vooral het lot van gedumpte en/of verwaarloosde konijnen gaan mij na aan het hart. Naast het verzorgen en voeden leerde ik veel over het gedrag van konijnen, dat vind ik nog steeds hoogst interessant.

Vanwege privéomstandigheden moest ‘Binkies’ zes jaar geleden de deuren sluiten. Het lot dat zeker de gedumpte konijnen te wachten stond, kon ik maar moeilijk verdragen. Met Janet Hermsen besloot ik een Konijnenopvang in Breda te beginnen. Op onze lange zoektocht naar een geschikte locatie, kwamen we uiteindelijk uit bij scouting Frederik Hendrik in Bavel. Die had het voormalige scoutinggebouw leeg staan. Omdat we er zelfs een winkeltje in konden beginnen, was het voor ons een ideale locatie.

Gelukkig mochten we het gebouwtje huren voor de tijd van tien jaar. We voelen ons daar nog steeds erg mee geholpen. Kort na de sluiting van ‘Binkies’ zijn wij hier met K’nijn & Ko begonnen. Intussen hebben we goede samenwerking met Dierenartsenpraktijk De Roosberg in Bavel. Voor zover dat nog niet is gebeurd, laten we daar de konijnen castreren. Pas dan gaan we over tot herplaatsen. Met dertig andere vrijwilligers zorg ik ervoor dat ze dan gezond en fit zijn. Wilde konijnen nemen we niet op, die gaan naar het opvangcentrum voor inheemse vogels en zoogdieren in Zundert.”

Welke eigenschappen moet je hebben om dit vrijwilligerswerk te kunnen doen?
“Je hoeft geen bijzondere eigenschappen te hebben om konijnenverzorger te zijn. Genegenheid voor konijnen en geduld zijn wel een pre. Daarnaast is het handig enige kennis te hebben over het houden van konijnen. Het zijn groepsdieren, daarom is het bijvoorbeeld niet wenselijk om ze eenzaam in een hok of ren te zetten. Om die reden bieden wij onze konijnen met z’n tweeën ter adoptie aan.

Wat kost het je?
“Het beheren van K’nijn & Ko kost veel mij tijd en energie. Ik ben er de hele week zo’n zes tot zeven uur per dag mee bezig. Het liefst zou ik alle dagen van de week hier willen zijn, maar dat laat mijn fysieke gesteldheid helaas niet toe. Door slim met mijn tijd om te gaan ben ik in staat dit werk vol te houden. Als ik overdag niet hier ben dan doe ik thuis de administratie en andere zaken die van belang zijn voor het opvangcentrum.

Ik noch de andere vrijwilligers worden voor ons werk betaald. Al het gedoneerde geld steken wij in de opvang van konijnen. Het is vooral de Stichting DierenLot die ons financieel in staat stelt dit werk te doen. Zo heeft Dierenlot bijvoorbeeld de helft van onze inventaris betaald. We prijzen ons gelukkig dat we elk jaar weer op een behoorlijke donatie mogen rekenen.”

Wat vind je het leukste werk als konijnenverzorger? 
“Het matchen of koppelen van konijnen tot een stelletje of groep vind ik het leukste. Dan wordt al mijn geduld, kennis van konijnengedrag en observatievermogen op de proef gesteld. En als je later van de adoptiehouder een mail met een foto krijgt hoe goed ze het daar hebben, dan geeft mij dat een heel fijn gevoel. Voor mij is dat de kers op de taart.”

Wat brengt het je?
“Hoewel het mij zoals gezegd veel energie kost, levert mij ook veel energie op. Als de hier aangekomen zieke en/of verwaarloosde konijnen weer gezond en fit voor adoptie de deur uitgaan, dan geeft mij dat een fijn gevoel. Ik ben dan trots en blij dat wij deze dieren vanuit hun misère naar een beter plekje brengen.”    

Heb je nog tips?
“Ja, ten eerste: Wanneer je van een konijn af wilt, zet hem dan niet in het wild uit, dat overleeft een tam konijn namelijk niet. Die zijn gewend te worden gevoerd en hebben nooit geleerd om het juiste voer te vinden. Dat lukt ze zeker niet in de winter, want dan is het voer schaars. Bied hem liever per e-mail voor opvang bij ons aan, dan komt het wel goed.”

Ten tweede: Til een konijn bij voorkeur niet op als je hem knuffelt. Het klinkt raar maar je veroorzaakt onnodige stress bij het konijn. Knuffel hem als hij op zijn poten staat en zich vrij kan bewegen. Op deze manier wordt hij niet in zijn vluchtgedrag belemmerd.”  

Wil je meer weten over de konijnenopvang K’nijn & Ko ga dan naar knijnenko.nl of maak een afspraak: info@knijnenko.nl

Op 21 september ontving het duo André en Soufiane uit handen van burgemeester Paul Depla de Bredase Vredesprijs. Hoewel Soufiane al eerder tot Held van Breda werd uitgeroepen, is zijn verhaal nooit in de rubriek Held van de Maand (van BredaVandaag) verschenen. Reden om André deze maand aan het woord te laten over de laatste zes jaar, waarin zij samen optrekken.

Door: Anita van der Helm

Wie: André Boersma (51) en Soufiane Elazizi (24), Held van mei 2021
Beroep: supermarktmanager en medewerker kassa; vanaf dit jaar volledig afgekeurd
Vrijwilligerswerk: stichting DoesSouf, daarvoor fondsbeheer van binnengekomen gelden. André: ambassadeur van Het Nationaal Ouderenfonds en Ronald McDonald vakantiepark Valkenburg
Sinds: stichting sinds 2021
Uren per week: André vijf á zes uur per week; Soufiane ongeveer een uur

Wat houdt je vrijwilligersbaan precies in?
‘We hebben enorm veel donaties ontvangen. In 2019 hebben we dertigduizend euro gedoneerd aan de universiteit Nijmegen voor onderzoek naar de zenuwziekte SCA-type 2, een ziekte die erfelijk is en waaraan Soufiane lijdt. Daarnaast realiseerden we enkele bucketlistwensen als een parachutesprong. Vrienden maakten mogelijk dat Soufiane op Hadj naar Mekka is geweest, samen met zijn moeder.
In 2020 hebben we de actie DoesSouf opnieuw leven ingeblazen nadat Soufiane in het programma ‘Je zult het maar hebben’ verscheen. Doordat er ruim 2 ton gedoneerd werd, besloten we een stichting op te zetten. Mensen kunnen voor een ander ‘klein geluk’ aanvragen tot een bedrag van €250,-. Denk aan ouders in de bijstand die naar MonkeyTown mogen met de kinderen, een gehandicapt stel dat een wasdroger kreeg of een basketbalpaal voor jongeren met achterstand. “Ik heb niks nodig”, zei Soufiane. “Ik heb alles al, een goed thuis, de liefde van mijn leven. Het liefst geef ik alles weg.” En dat is de doelstelling van de stichting geworden.
Op dit moment zijn we bezig met een veel groter en duurzamer project: een inclusieve speeltuin. We willen dat Souf’s gedachtengoed blijft voortleven – zijn levensverwachting is erg laag. Gemiddeld blijven patiënten nog vijf jaar leven na de diagnose van hun ziekte. Bij Soufiane is dat gelukkig al zes jaar geleden!
De speeltuin komt in de Hoge Vucht, waar veel gezinnen wonen met een minder sterke maatschappelijke achtergrond. Nadat de gemeente Breda de speeltuin heeft vernieuwd, zal DoesSouf toestellen plaatsen die speciaal voor kinderen met een beperking zijn. Er komt een soort wijkgerichte sociale controle qua leefbaarheid, uitgevoerd door Grote Broer en Zus.
Zo kunnen kinderen met en zonder beperking samen in een tuin spelen en mengen. En tegelijkertijd komt er bij de buurt een sociale plek, waarbij het niet uitmaakt of je vitaal of niet bent.

Hoe ben je erin gerold?
In 2016 werkte Soufiane bij de Albert Heijn op het Valkeniersplein, waar ik toen manager was. Hij kwam bij ons terecht via een werk-leertraject en vulde voor vier dagen per week de schappen van de supermarkt, met daarnaast een dag naar school. Een keer ging hij door zijn rug, en later werd hij vaker ziek. Na diepgaand onderzoek bleek dat hij SCA-type 2 had, iets waaraan zijn vader, zus en ooms al waren overleden. Dat hakte erin, een jongen van achttien die gaat overlijden. Hij kwam bij me en zei: “ Ik kan beter stoppen hier, want je hebt niets meer aan mij”, waarop ik reageerde “Wat wil je nog doen?” Souf wilde zijn moeder trots maken, een diploma halen, en had ook een bucketlist. “Jij blijft bij mij, we gaan dit samen doen”, heb ik direct gezegd. Hij had rond die tijd al een beetje verkering met Veerle, die inmiddels zijn vrouw is. Ik heb hem een vast contract gegeven zodat hij en zijn thuisfront in een later stadium geen financiële zorgen zouden hebben. Nog later heb ik mijn netwerk ingezet. Zodoende heeft een woningcorporatie ze een geüpgrade woning aangeboden.
In eerste instantie kreeg Soufiane veel bekendheid via het TV-programma ‘Je zal het maar hebben’, waardoor er veel donaties werden gedaan. Daarna kwam het programma TV Avondklok van Defano Holwijn op Soufs pad. Humberto Tan heeft er daarna aandacht aan besteed in zijn avondshow – toen is het écht gaan lopen. Dat was allemaal vorig jaar, in februari 2021.
Op zondag zaten we bij Humberto waar Souf in de uitzending al werd gebeld door zijn idool Hakim Ziyech, en op woensdag hadden we al een stichting opgericht dankzij veel belangeloze hulp vanuit het netwerk.
Direct al hebben we ook waarden en normen opgesteld over binnengekomen donaties. Soufiane wordt niet rijker van wat er aan donaties binnenkomt. En we kijken ook van wie we geld aannemen. Commerciële bedrijven mogen geen gewin hebben bij Souf; hij is geen ‘verkooppraatje’. Gebeurt dat toch, dan stuur ik zó een advocaat op ze af. Bedrijven mogen wel altijd schenkingen doen natuurlijk. Als er gratis kleding of schoenen voor Souf ter beschikking werd gesteld, vond hij dat hartstikke leuk!
Een belangrijke taak die ik en passant op me heb genomen, is het bewaken van zijn agenda, zeker nu zijn gezondheid achteruit gaat. We spreken elkaar heel vaak, appen veel. Ik bescherm hem qua tijd en ik houd ook zijn privacy in de gaten.
Van lieverlee groeiden we naar elkaar toe. Soufiane noemt me inmiddels zijn tweede vader. En eigenlijk voelt het voor mij ook zo. Ik heb twee dochters van 27 en 21 jaar; Souf zit daartussen en is de bonus zoon!
Een paar maanden geleden kwamen Veerle en Souf bij me. “Je wordt opa”, vertelden ze me het grote nieuws. En zo voelt het ook. Dat ik veel tijd met hen spendeer, is alleen maar leuk. En daarbij: wat is mijn tijd in relatie tot welke tijd hij (nog) heeft? De dood is voor achterblijvers heel naar. Maar het doet je ook beseffen dat je maximaal moet genieten van wat er nu is.

Waarin verschilt het van je ‘gewone’ werk?
Normaal gesproken voldoe ik aan de verwachtingen: klanten tevreden houden, een bedrijf runnen, medewerkers aansturen. Met vrijwilligerswerk ben ik meer ‘mezelf’. Dat wil zeggen: ik doe wat ik belangrijk vind.
Ik ben opgevoed met het idee dat je deelt. Als ik op straat loop en ik zie iemand in nood, dan vraag ik ook of ik kan helpen. Voorheen ben ik ambassadeur geweest van Het Nationaal Ouderenfonds en Het Ronald McDonald vakantiepark. Daar heb ik ook dagen meegeholpen. In die zin vind ik het ook wel weer vanzelfsprekend om onbetaald werk te doen.
Op dit moment zitten we in een crisis. Veel mensen kijken naar hoe ze hun rekeningen betaald krijgen. Dan is er minder aandacht voor vrijwilligswerk. Terwijl er velen zijn die er precies zo over denken als ik. Het is jammer dat de balans zoekraakt.

Wat kost het je?
Ergens kost het me niks. Andere mensen zeggen dat het bijzonder is wat ik doe, zelf vind ik het normaal. Het kost me ook nooit te veel, niks mooiers dan delen! Of anders gezegd: het levert me meer op dan het kost.
Toch heb ik ook wel eens momenten dat ik denk: nu even niet. Dan bel ik Souf. We kletsen wat, over wat hij meemaakt, gezien heeft. Hij vraagt hoe het met mij gaat. Door zijn ontwapenende gedrag relativeert hij weer veel voor mij. En zo’n gesprek geeft me dan weer energie.
Verder zijn er de terugslagen van Souf. Dat is bijna iedere maand wel hoor. Je schrikt, accepteert het en we vinden wel weer een manier om er iets leuks van te maken. In feite ben ik constant bezig mijn verwachtingen bij te stellen.

Wat brengt het je?
Mijn eigen kinderen voelen zich geïnspireerd door wat ik doe. Wat is er leuker dan hun voorbeeld te zijn? En het geeft me bevrediging. Waarom zijn we op aarde? vraagt iedereen zichzelf wel eens af. Je wilt dan terugkijken op een goed leven.
De leukste momenten vind ik vooral als we iets voor Souf doen wat hem mobieler maakt, waardoor hij uit zijn isolement komt. Eerst was dat een fiets, later een bakfiets en ondertussen kan hij zich alleen verplaatsen in een scootmobiel, de SoufMobiel.
Ook zijn de momenten zoals vorige week, toe we de Bredase Vredesprijs kregen, onbetaalbaar. Het geeft waardering voor wat we doen.

Welke tips heb je voor anderen?
Blijf niet hangen in wat er niet kan, maar kijk wat er wél kan. Souf vond zo’n scootmobiel eigenlijk helemaal niks. Het is een jonge vent, dan wíl je dat niet. Met een beetje creativiteit zorgen we ervoor dat het leuk wordt.
Die scootmobiel hebben we vol stickers geplakt met zijn eigen logo; het is nu de Soufmobiel. Soufiane is dan herkenbaar en dat vindt hij dan wél weer leuk. Op die manier blijft het leven toch vol positieve kanten, zelfs bij een achteruitgang!

Doneren
Wil jij doneren of ‘klein geluk’ aanvragen? Kijk op doessouf.nl

Ad van den Bemt zet zich al jaren in bij NAC Breda. Hij is onder andere voorzitter van de supportersvereniging en gids bij het NAC Museum. ‘Geel-Zwart is de rode draad in mijn leven. En NOAD, het motto van de club, is mij op het lijf geschreven. Nooit Opgeven Altijd Doorzetten!’

Door: Albert Bienefelt

Wie: Ad van den Bemt (71 jaar), getrouwd met Ria, vader van Dennis en Wendy en ‘Opa NAC’ van drie kleinkinderen
Beroep: Timmerman bij Dura Vermeer. De laatste tien jaar voor zijn pensioen in 2014 was Ad bouwplaatsmedewerker en actief voor de OR en Centrale Ondernemingsraad
Vrijwilligerswerk: Bestuurslid van de supportersvereniging van NAC Breda (vanaf 1994 en sinds 2004 als voorzitter), bestuurslid, beheerder en gids van het NAC Museum (vanaf 2002) en sinds drie jaar voorzitter van de sponsorcommissie bij voetbalvereniging Unitas ’30 in Etten-Leur
Uren per week: Minimaal dertig uur per week

Wat houdt je vrijwilligersbaan precies in?
‘Heb je even? NAC is voor heel veel mensen in Breda en omgeving en ook voor mij enorm belangrijk. Dat zie je bijvoorbeeld aan de euforie na een doelpunt en de uitbundige sfeer op de volle tribunes tijdens een avondje NAC. Je merkt het ook aan het gevoel van saamhorigheid, de band die veel supporters met elkaar hebben. Sinds mijn geboorte in de Oosterstraat, onder de rook van het oude stadion in de Beatrixstraat, is het NAC wat de klok slaat. Mijn opa en vader namen me als jong ventje al mee en vanaf 1958 heb ik een seizoenkaart. Als supporter heb ik ontelbaar veel mooie herinneringen. De bekerwinst in 1973 springt eruit. In een volle Kuip tegen NEC, waar na een half uur al het bier op was. En niet te vergeten de uitwedstrijden tegen Newcastle United en Villareal. Onvergetelijk en onbeschrijfelijk! We verloren, maar het was goud!

Mijn vrouw Ria was toen ik ze leerde kennen ook al een fervent supporter en samen hebben we heel wat wedstrijden bezocht. Ria heeft me gelukkig altijd de ruimte gegeven om me in te zetten voor de club. Daar ben ik haar ook dankbaar voor. Veel familie en vrienden zijn NAC-fan en die weten ook dat ze geen feestje moeten geven als er gevoetbald wordt. Want dan kom ik dus niet.

Vrijwilligerswerk doe je eigenlijk nooit alleen, je bent onderdeel van een ploeg, het is teamwork. Ik vind het prettig dat ik daar ook een steentje aan kan bijdragen. In mijn geval varieert dat van het vergaderen met de clubraad en overleg met de redactie van ons glossy supportersmagazine Geel-Zwart tot het organiseren van activiteiten en het uitvoeren van allerlei klusjes. En ik ben beheerder en gids van het NAC Museum. We verzorgen rondleidingen en voor leerlingen van basisscholen zetten we speurtochten met opdrachten uit. Soms neem ik jongeren die stagelopen of een taakstraf hebben onder mijn hoede. Of help ik met technische klusjes in het stadion zodat ze niet voor ieder wissewasje een dure aannemer hoeven in te schakelen. 

Na iedere thuiswedstrijd zit het supporterscafé afgeladen vol. Ik help mee met de boodschappen, zorg dat er een paar selectiespelers langs komen tijdens de verloting en help mee om alles in goede banen te leiden. Dat lukt aardig, want eigenlijk zijn er nooit ongeregeldheden.

Tijdens de coronaperiode werd een deel van de wedstrijden zonder publiek gevoetbald. Met de supportersvereniging hebben we toen de actie ‘Smoel op een stoel’ bedacht. Supporters konden een donatie doen en kregen dan hun foto op een stoeltje in het stadion. Dit was onder andere bedoeld als stille steun voor de spelers en het leverde daarnaast een mooi bedrag op voor Swim to Fight Cancer Breda.

Toen bij Ria zeven jaar geleden kanker werd geconstateerd, volgde er een periode van chemo en bestralingen. Dat was een heftige en zware tijd binnen ons gezin. We hebben geprobeerd om altijd positief te blijven en gelukkig gaat het nu weer redelijk goed met haar. De ziekte is nu stabiel. Ik merkte wel bij mezelf dat ik me steeds meer begon te storen aan de verruwing op en om het veld. Het vandalisme, de rellen, de spreekkoren. En het viel me op dat steeds vaker het ‘K-woord’ werd gebruikt. De uitwedstrijd tegen ADO Den Haag in mei was voor mij de druppel. Een paar dagen daarvoor was bij Ralf Seuntjens, de populaire goaltjesdief die enkele maanden eerder bij NAC was vertrokken om in Japan te gaan spelen, een tumor ontdekt. In het stadion was een groot spandoek opgehangen om Ralf een hart onder de riem te steken. Maar er was ook een groepje die zich misdroeg omdat ze “Kanker Den Haag” riepen. Die supporters hadden ook een deel van het stadion met deze tekst beklad. Heel confronterend, want ik denk dat iedereen wel iemand kent die kanker heeft of daaraan is overleden. Ik schaamde me kapot en besloot in actie te komen. Samen met andere supporters, waaronder Thijs Kroezen die negen keer kanker kreeg, zijn we nu druk in de weer om geld in te zamelen voor onderzoek naar kanker. Intussen zijn er al meer dan 250 NAC-supporters die op 11 september voor dit goede doel de Bredase singels induiken tijdens de tweede Swim to Fight Cancer.’

Hoe ben je erin gerold?
‘Jaren terug was ik voorzitter van een modelbouwvereniging. Dat heb ik een jaar of vijf gedaan. In die periode, rond 1994, vroeg iemand of ik bij het bestuur van de supportersvereniging wilde aansluiten. Want bij NAC is altijd wel wat te doen en daar konden ze mij wel bij gebruiken. Zo heb ik ruim twintig jaar geleden met een groep vrijwilligers het NAC Museum opgebouwd. Want de rijke geschiedenis van NAC mag natuurlijk nooit verloren gaan. Na tien jaar werd ik voorzitter. Inmiddels alweer achttien jaar dus.’

Waarin verschilt het van je ‘gewone’ werk?
‘Voor mijn werk bij Dura Vermeer heb ik ruim 25 jaar vanuit Etten-Leur naar de Randstad gependeld. Van maandag tot vrijdag, altijd met een vast groepje. Als timmerman moest ik vooral met mijn handen werken. Op een gegeven moment kwam ik in de OR en later ook in de Centrale Ondernemingsraad en daar lag de nadruk meer op vergaderen.

Bij NAC werk en praat ik met de meest uiteenlopende mensen. Bouwvakkers, directeuren, verpleegsters, commissarissen, de burgemeester, klusjesmannen et cetera. Een ding hebben ze gemeen: de onvoorwaardelijke liefde voor NAC. Ik hou van organiseren en meedenken. Intussen heb ik een breed netwerk. Het is belangrijk om geduldig, tactisch en diplomatiek te zijn, ook omdat je met heel verschillende karakters te maken hebt. Maar het allerbelangrijkste is NOAD. Nooit Opgeven Altijd Doorzetten.’

Wat kost het je?
‘Er gaat behoorlijk wat tijd zitten in het vrijwilligerswerk bij NAC en Unitas ‘30, waar ik sinds een jaar of drie voorzitter van de sponsorcommissie ben. Mijn telefoon staat vaak roodgloeiend en het is soms behoorlijk aanpoten om alles geregeld te krijgen. Maar ik heb tijd, zeker nu ik gepensioneerd ben. En daarnaast, in een week zitten 168 uren, dus blijft er nog genoeg tijd voor andere zaken over.’

Wat brengt het je?
‘Mijn vrijwilligerswerk geeft me veel voldoening en ik beleef er ook een hoop plezier aan. NAC laat ook merken dat ze hun vrijwilligers waarderen. Als supporter én als vrijwilliger heb ik mooie momenten gekend. Het is leuk om bij een BVO (Betaald Voetbalorganisatie) achter de schermen bezig te zijn en op die manier verschillende mensen te leren kennen. Vorig jaar heb ik voor mijn vrijwilligerswerk een koninklijke onderscheiding ontvangen. Het was leuk om even in het zonnetje te worden gezet en ik voelde me toen best wel vereerd! Misschien is dat ook wel de mooiste ervaring…de optelsom van alle mooie momenten dankzij mijn vrijwilligerswerk.’

Welke tips heb je voor anderen?
‘Zoek vrijwilligerswerk waar je lol in hebt. Vrijwilligerswerk kost tijd, maar je kunt er veel voor terug krijgen. Probeer altijd door te zetten, ook als het eventjes tegen zit. Er zijn allerlei plekken waar ze nog handjes kunnen gebruiken. Ook bij NAC. Interesse? Kijk dan eens op nac.nl.’ 

Ton Vermeulen (links) en Chris Roelants (rechts) hebben er samen zestig jaren aan vrijwilligerswerk voor ETV opzitten. De vaste kern van het team is een vriendenclub geworden.

Door: Anita van der Helm

Wie: Ton Vermeulen (61)
Beroep: tekstredacteur bij uitgever voor toeristenbranche
Vrijwilligerswerk: televisieteam Elisabeth Televisie (ETV)
Sinds: ongeveer twintig jaar
Uren per week: ongeveer zes uur per week

Wie: Chris Roelants (67)
Beroep: m.i.v. 31 juli 2022 pensioen, daarvoor 40 jaar verpleegkundige bij Surplus
Vrijwilligerswerk: televisieteam ETV; diverse functies bij buurtcentrum Nieuwe Meidoorn
Sinds: veertig jaar ETV en sinds 2017 Nieuwe Meidoorn
Uren per week: twee dagen per week ETV en vijftien uur Nieuwe Meidoorn

Wat houdt je vrijwilligersbaan precies in?
Ton en Chris werken in een team van zestien mensen aan een wekelijks televisieprogramma voor de verschillende woon-en verzorgingshuizen van de stichting Surplus. Ton: ‘Wij doen met z’n zestienen alles om een programma te kunnen uitzenden. Om het eenvoudig uit te leggen doen wij wat Endemol, RTL en Ziggo bij elkaar doen. Het gaat om programmering, opnemen en techniek, maar we schaffen ook apparatuur aan, onderhouden die en beheren een magazijn. Niet alle content maken we zelf, we krijgen ook wel items aangereikt van bijvoorbeeld BredaNu. Onze cliënten kunnen die zender niet ontvangen, dus wij selecteren uit hun aanbod wat er in onze uitzending past.’ Chris: ‘Iedere dinsdagavond komen we een uur paar uur bij elkaar. We bespreken waar wat interessant is voor bewoners. De beslissingen nemen we als team; al onze vrijwilligers moeten het naar hun zin hebben anders ga je dat merken bij het eindproduct. We kennen elkaar goed, misschien ook doordat we bij nacht en ontij met elkaar optrekken. Eigenlijk zijn we een grote vriendengroep, die lief en leed met elkaar deelt. Veel dingen lopen gewoon vanzelf, hoor.’ Ton: ‘Niks moet, alles wat we doen, doen we graag. Zelfs onze partners zijn mee gaan doen, posten dingen op Facebook, sommigen editten.’
Chris: ‘Op die dinsdag maken we ook opnames. Daarna zit ik nog wel enkele uren om een compilatie te maken. Een keer in de maand hebben we ‘Gast aan tafel’ en nemen we in het verzorgingshuis aan de Leuvenaarstraat een aantal interviews op. Soms filmen we op locatie, zoals bij het Jazzfestival, de Monumentendag, Breda Drijft en natuurlijk tijdens carnaval. Veel cliënten kunnen de deur niet meer uit. Dit is de enige manier voor hen om Breda naar binnen te halen en betrokken te blijven.
Verder ben ik vrijwel dagelijks in het buurtcentrum aanwezig. Soms doe ik open of verricht ik hand- en spandiensten, en altijd maak ik een praatje met mensen en verbind ik ze met elkaar. Ik ben ook voorzitter van de stichting.’

Hoe ben je erin gerold?
Ton: ‘Ik werkte destijds als freelancer bij Radio Continu, een Belgische zender. De directeur was een carnavalsvierder en wilde dat ook wel graag op de tv uitzenden. Daarvoor bracht Chris, die toen al twintig jaar met ETV bezig was, iedere dag opnamebandjes. Ik dacht bij mezelf: ik wil wel meer doen met tv. Op die manier ben ik bij ETV betrokken geraakt.’
Chris: ‘Ergens begin jaren tachtig was ik verpleegkundige bij zorghotel Melinde. Het was een andere tijd, mensen lagen nog met vijftien personen op een zaal. Er was een eigen omroep. De directeur zei eens tegen mij: “Is het niks voor jou om eens wat plaatsjes te draaien?” Later werden van de activiteiten opnames gemaakt. Dat waren de eerste stappen op weg naar ETV.’

Waarin verschilt het van je ‘gewone’ werk?
Chris: ‘In mijn betaalde werk is luisteren naar mensen het belangrijkste; de helft van een klacht wordt al opgelost als je goed luistert wat er aan de hand is. Ook tijdens het maken van een programma luister ik. “Hoe vind je het gaan, wat is leuk, wat niet?” Ik stel continu vragen en ik hoor wat er beter kan.’ Ton: ‘Ook bij mij wijkt mijn dagelijkse werk niet echt af van mijn vrijwilligerswerk. Je moet mensen vertrouwen. Als iemand van het team zegt dat we dit of dat nodig hebben, moeten we dat maar aanschaffen. Daarvoor moeten we wel extra uren maken, want de exploitatiekosten dragen we zelf. Dat doen we door bijvoorbeeld apparatuur te verhuren of betaalde opnames te maken. Alles bij elkaar voor zo’n tienduizend euro per jaar. Onze apparatuur wordt daardoor wel steeds beter.
We gaan daardoor ook met nóg meer enthousiasme aan het werk. De passie en energie die je ergens instopt, straalt ook een beetje van het eindresultaat af.’

Wat kost het je?
‘Die uren die we maken voor de exploitatie komen dus nog eens bij die twee dagen per week’, pakt Chris het onderwerp op. ‘Surplus zorgt dat we kunnen draaien, maar onderhoud of extra’s betalen wij. Zo hebben we aan het Stedelijk Gymnasium onze apparatuur verhuurd voor de diploma-uitreiking. Op donderdag bouwen we op van zes tot negen uur. De dag erop staan we af te breken en in de bus te laden; we beginnen dan om elf uur ’s avonds. Maar ik weet niet beter dan dat dit erbij hoort. Eigenlijk is dit altijd in mijn leven geweest dus ik heb niet het gevoel dat ik iets moet opgeven. Integendeel, als ik programma’s terugkijk, word ik altijd enthousiast!
Maar natuurlijk zijn er wel eens minder leuke kanten. Zo was er eens een vrijwilliger die heel graag op de voorgrond trad. Terwijl alle anderen elkaar kunnen en wíllen vervangen, was hij degene die alleen maar wilde presenteren. Zoiets werkt niet voor het team. Dan voer ik als voorzitter het slecht-nieuwsgesprek.’ Ton: ‘Corona was wel een dingetje. Om te zorgen dat we zo min mogelijk kans hadden om besmettingen te verspreiden onder de kwetsbare groep waarvoor we werken, deed ik in het begin alles alleen. Dat was ingewikkeld: beeld, geluid, regie en dan ook nog eens op inhoud sturen. Gelukkig komt voor alles een oplossing. We maakten feelgood-tv, met meer muziek en tips en we kregen filmpjes van activiteitenbegeleiders die we mochten uitzenden.
Ook buiten de coronatijd ben ik op sommige avonden moe en denk ik wel eens: zal ik afzeggen? Ik weet alleen wel dat als ik op de bank blijf hangen, er niks gebeurt. Zo stonden we een keer bij de Petrus en Pauluskerk te filmen voordat die werd gesloopt. Het liefst wilden we naar binnen, maar we hadden geen afspraak gemaakt. Opeens zag ik vanuit mijn ooghoeken iemand lopen waarvan ik dacht: die zou wel eens een sleutel kunnen hebben. Dat klopte ook. We mochten binnen filmen en hij vertelde van alles. Was ik thuisgebleven, dan had ik niemand ontmoet. Omdat ik dat vooraf al weet, kost het me niet zoveel moeite om de knop om te zetten na een drukke werkdag.’

Wat brengt het je?
Chris: ‘Niet alles is vanzelfsprekend. Daar moet je voor openstaan. Doe je dat, voor mensen, voor het onverwachte, dan brengt dat je heel veel energie.’ Ton: ‘We geven iedereen van het ETV-team de gelegenheid om dingen te proberen. Dan gaat het wel eens minder goed dan gehoopt. Dat pakken we dan met de groep op. Natuurlijk kost dan hermonteren soms extra tijd. Maar die groep, de mensen die je interviewt en die je soms als Sinterklaas binnenhalen, de mensen voor wie en uitzending bedoeld is … dat is onvoorstelbaar leuk!’

Welke tips heb je voor anderen?
Ton: ‘Doe vooral de dingen die je leuk vindt en waar je energie van krijgt. Anders werkt het natuurlijk niet!’ Chris: ‘Ik ben het eens met Ton. Maar ik heb ook nog een ander levensles. Persoonlijk heb ik te weinig naar mijn lijf geluisterd. Daarom ben ik begin dit jaar al gestopt met werken. Maar ook al doe ik het zelf niet of niet voldoende, mijn belangrijkste tip is: luister naar je lichaam. Stop dus wel bijtijds.’

Het team van ETV kan altijd nieuwe vrijwliigers gebruiken. Kijk voor informatie op kijk-etv.nl

Margriet Oostrom-Huibers (43) bezorgt met haar stichting Happy Hippo kinderen van de voedselbank een fijne verjaardag, een goede start op school en zorgt ze voor een warm welkom in de crisisopvang. 

Wie: Margriet Oostrom-Huibers
Beroep: Pensioenadviseur (voorheen)
Vrijwilligerswerk: Voorzitter Stichting Happy Hippo
Sinds: 2012
Uren per week: Gemiddeld vijftien uur

Wat houdt je vrijwilligersbaan precies in?
‘Ik zorg ervoor dat er verjaardagspakketten worden gemaakt voor kinderen van de Voedselbank Breda, zodat zij een leuke verjaardag kunnen vieren. Dat doe ik samen met Saskia Hardeman, Inge Stoof, Natasja van Gogh, Yotta Bourdakis en Annemieke Vissers. Ik ben reuzetrots op ons vrijwilligersteam.
We zorgen ervoor dat er dozen zijn die door basisschoolleerlingen worden beschilderd. Vaak doe ze dat in combinatie met bijvoorbeeld een sponsorloop. De spullen die erin zitten regelen we via sponsoren; de een zorgt voor pannenkoekenmeel, de ander voor stroop. En we kopen zelf dingen van sponsorgelden. De vlaggetjesslingers worden gemaakt door vrijwilligers.
Iedere twee maanden krijgen we een lijst van de voedselbank, zonder namen, met leeftijden en geslacht. Daar houden we rekening mee bij het samenstellen van de dozen. We zijn nu ook begonnen met verjaardagsdozen voor iets oudere kinderen, tot zestien jaar. Die krijgen dan ook bijvoorbeeld douchegel en een drinkfles om mee naar school te nemen.

Er gaat veel tijd zitten in het leggen en onderhouden van contacten. Natuurlijk met de voedselbank, maar ook met de scholen, sponsoren en vrijwilligers. Alles moet iedere keer wel compleet en op tijd zijn.
Ik geef ook presentaties op scholen. Daar word ik voor gevraagd. Ik doe dat in alle klassen en dat is erg leuk. In de lagere klassen willen de kinderen weten wat er in zo’n box zit, de oudere kinderen vragen hoeveel zoiets kost en hoe we dat regelen. Ik maak bij een presentatie wel eens mee dat een kind zegt dat ie ook wel eens een verjaardagspakket heeft ontvangen. Dat raakt me en doet ook wel wat met de awareness in die klas.

Naast de verjaardagspakketten zorgen we, ook via de voedselbank, voor een startpakket voor brugklassers. Een kind dat naar de brugklas gaat krijgt van school een hele lijst van spullen die moeten worden aangeschaft, van tas en schriften tot een etui met pennen en zo. Bij elkaar gaat dat snel om honderd euro en dat is niet voor iedereen op te brengen. Daarom verzorgen wij dat, ongeveer twintig pakketten per jaar.
Verder verzorgen we ook een pakket voor kinderen die in de crisisopvang voor huiselijk geweld terechtkomen. Dat gebeurt vaak opeens, ze komen op een vreemde plek, ze hebben dan niks van zichzelf en zijn ook bang. Wij zorgen dan voor een mooi nachtlampje, wat spelletjes en wat knutselspullen. En er zit een ‘zorgenvriendje’ bij, een poppetje met een rits erin waarin je je zorgen even weg kunt stoppen. De poppetjes worden gehaakt door vrijwilligers. Ook maken zij ‘troostdekentjes’; een mooi gekleurd dekentje waarvan de kinderen er zelf een mogen uitzoeken.
Naast het werk voor Happy Hippo ben ik vrijwilliger bij het Gasthuis in Etten-Leur waar ik bijvoorbeeld help bij het gezamenlijk ontbijt voor de dementerende ouderen die er wonen.

Hoe ben je erin gerold?
Toen we in 2011 terugkwamen uit Parijs, waar we een tijd hadden gewoond voor het werk van mijn man, zocht ik iets zinvols om mijn dag aan te besteden. Ik las toen een artikel over een vrouw in Zeeland, die via de voedselbank voor verjaardagspakketten zorgde. Ik heb toen contact opgenomen met de voedselbank in Breda en daar waren ze direct enthousiast. Zo ben ik met Happy Hippo begonnen. Happy Hippo is in ons gezin een uitdrukking dat het aan het einde van de dag nog best mee kan vallen. Het pakket voor de brugklassers heet Busy Bee en het welkomstpakketje voor in de crisisopvang heet Dreamy Dolphin.

Welke eigenschappen heb je hiervoor nodig?
Je moet zelfstandig kunnen werken en het is handig als je enigszins empathisch bent. Verder is netwerken heel belangrijk omdat je steeds met allerlei partijen contacten moet leggen en onderhouden. En je moet wel een beetje kunnen doorzetten. Na de zomervakantie, als alles weer begint, denk ik ook wel eens ‘Daar gaan we weer’, maar dan pak je jezelf op. En ook als er een keer iets is met je eigen kinderen komt Happy Hippo niet altijd goed uit, en ga je tóch door.
Soms is dat heel erg druk.
Toen mijn moeder in 2013 opeens erg ziek werd en kort daarop overleed, moest ik de begrafenis regelen. Tegelijkertijd moesten de pakketten ook worden geregeld, want je wilt die kinderen natuurlijk niet teleurstellen. Gelukkig is Saskia Hardeman toen bijgesprongen.

Wat kost het je?
Het kost tijd. Maar ik vind het belangrijk om iets te doen waarvan ik denk dat het zin heeft. Het kan toch niet zo zijn dat kinderen niet naar school gaan op hun verjaardag omdat ze niet kunnen trakteren en zich schamen? En het is toch belangrijk om kinderen in de crisisopvang een beetje op weg te kunnen helpen?

Wat brengt het je?
Het geeft me heel veel energie. Het is fijn om je in te zetten en het geeft mij ook structuur. En ik vind het leuk om te netwerken.
Direct contact met de kinderen die van ons iets ontvangen heb ik nooit. Dat is wel jammer, want het liefst zou ik natuurlijk zien hoe ze reageren als ze zo’n doos uitpakken. Gelukkig hoor ik van de voedselbank wel dat het zeer wordt gewaardeerd en dat de kinderen echt blij verrast zijn. Een moeder had gezegd: ‘Je had het gezicht moeten zien, zo blij!’. Dat vind ik heel mooi.
Bij een presentatie op een school vertelde ik over Dreamy Dolphin, het pakketje bij de crisisopvang. Een kindje begon te huilen en een ander kindje vertelde toen dat het bij hem thuis ook soms heel vervelend was. Allebei bleken ze met huiselijk geweld te maken te hebben. Dat is heel triest, maar ik vind het mooi dat er zo een podium was om dat te vertellen.

Welke tips heb je voor anderen?
Er is echt te weinig besef van stille armoede in Nederland. Kleine dingen die voor veel mensen vanzelfsprekend zijn, zijn voor andere mensen echt een struggle. Iedereen zou moeten proberen om een ander mens blij te maken, een fijn moment te bezorgen. Dat hoeft niet veel werk te zijn want een kleine bijdrage is ook al snel waardevol. De krant voorlezen voor mensen die dat zelf niet meer kunnen bijvoorbeeld.’